προώθηση πέμπτης ~ αναθεώρηση συντάγματος, αλλά προς ποια κατεύθυνση;

κείμενα προβληματισμού, από τα πιο εκλεκτά ιστολόγια της Ελλάδας

από: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ

Θορυβημένη έως και πολύ ανήσυχη από τη θεαματική πτώση της δημοτικότητας που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις, η ηγεσία της κυβέρνησης καταφεύγει στη γνωστή μέθοδο του αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, δημιουργώντας νέα ατζέντα.

Εξαγγέλλει αλλαγές στο Σύνταγμα και στον εκλογικό νόμο, που όντως απαιτούνται στο πλαίσιο ενός στοιχειώδους εκσυγχρονισμού της χώρας, αλλά παράλληλα τίθενται και δύο βασικά ερωτήματα. Το πρώτο είναι πρακτικό και αφορά την ίδια, καθώς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο μέσος πολίτης θα νιώσει ανακούφιση από την αναθεώρηση του Συντάγματος και την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Το δεύτερο ερώτημα είναι πιο σημαντικό γιατί αφορά όλη τη χώρα, προς ποια κατεύθυνση θα γίνουν αυτές οι αλλαγές. Προς την κατεύθυνση θεσμοποίησης του λαϊκισμού, ή προς την κατεύθυνση που θα διευκολύνει την λειτουργία του κράτους, της κοινωνίας και της οικονομίας στο σημερινό πραγματικό κόσμο;

Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι η αλλαγή του εκλογικού νόμου θα είναι “κομμένη και ραμμένη” στα μέτρα της κυβέρνησης. Με την έννοια ότι θα προσαρμοστεί ώστε να διευκολύνει την κυβέρνηση στην επόμενη (αν ψηφιστεί με περισσότερους από 200 ψήφους στη Βουλή) ή στη μεθεπόμενη (αν ψηφιστεί με λιγότερους από 200 ψήφους) εκλογική αναμέτρηση. Η αναθεώρηση του Συντάγματος όμως είναι πιο περίπλοκο θέμα. Ήδη η κυβέρνηση μιλάει για «Σύνταγμα του λαού», ό,τι και να σημαίνει αυτό, αλλά από την εμπειρία των 18 μηνών της κυβέρνησης «Συρανέλ» στην εξουσία, ο φόβος είναι ότι η αναθεώρηση θα χαρακτηρίζεται από πνεύμα λαϊκισμού. Εξ ου και η σκέψη καταφυγής σε δημοψήφισμα, που μεταξύ άλλων θα έχει στόχο «να στριμώξει» την αντιπολίτευση.

Άλλωστε, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν δύο τάσεις σήμερα στους κυβερνητικούς κόλπους. Η μία είναι υπέρ της ολοκλήρωσης -μέσω της αναθεώρησης- της πορείας της κυβέρνησης προς πιο κεντρώες θέσεις, η άλλη είναι υπέρ της διατήρησης του αριστερού της προφίλ σε αντιστάθμισμα της «υποχώρησής» απέναντι στους δανειστές, όπως εκφράστηκε με τους γνωστούς νόμους που έφερε στη Βουλή.

Την τελική απόφαση θα την πάρουν ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του. Ωστόσο, από αυτά που είναι ήδη γνωστά, η αναθεώρηση του Συντάγματος θα περιλαμβάνει και εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας κατ’ ευθείαν από το λαό. Κάτι τέτοιο συνεπάγεται αυξημένες εξουσίες και από το εύρος τους θα γίνει αντιληπτό, αν το πολίτευμα θα πλησιάσει ή θα γίνει Προεδρική Δημοκρατία. Σε μία τέτοια περίπτωση, ασφαλώς θα πρέπει να υπάρχει και πρόνοια για την διεξαγωγή εκλογών, αν η Βουλή δεν μπορεί να εκλέξει νέο Πρόεδρο Δημοκρατίας με αυξημένη πλειοψηφία, όταν λήξει η θητεία του προηγούμενου. Αν η αναθεώρηση δεν περιβάλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με μεγαλύτερες εξουσίες, ασφαλώς και θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα ώστε η χώρα να μη σύρεται σε εκλογές αν η Βουλή αδυνατεί να εκλέξει νέο με αυξημένη πλειοψηφία. Θα αρκεί η απλή ή ακόμη και η σχετική πλειοψηφία.

Προς το παρόν πάντως, περιμένουμε τις εκπλήξεις που οπωσδήποτε θα κρύβει η κυβερνητική πρόταση.

Γιατί αυτό είναι το μόνο σίγουρο.