Σάββατο 2 Ιουλίου 2016

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ ~ άνθρωπος της δύσης: νοοτροπία και ψυχολογία μιας ψεύτικης ελευθερίας

Καληνωρίσματα από το +yannidakis
Ξέρω ότι θα με πιστέψετε αν σας πω πως ο μέσος άνθρωπος του Δυτικού πολιτισμού έχει πολλά μα πάρα πολλά κοινά χαρακτηριστικά με έναν συμπολίτη του. Μπορεί να λέμε πως κάθε άνθρωπος διαφέρει, όμως οι διαφορές αυτές αφορούν λεπτομέρειες και δεν είναι τέτοιες που να μπορούν να επηρεάσουν τόσο πολύ τα πράγματα.

Ο μέσος πολίτης της Δύσης έχει μεγαλώσει με πολύ συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, τρόπο αντίδρασης και τρόπο ψυχολογικής κατανόησης στα δρώμενα του περιβάλλοντός του. Αυτή η ομαδοποίηση είναι πολύ εξυπηρετική για όλους εκείνους που σήμερα εργάζονται στην διαχείριση των ερεθισμάτων που προσφέρονται σήμερα στον άνθρωπο. Ποιες είναι αυτές; Η τηλεόραση, το διαδίκτυο, οι εφαρμογές στο κινητό μας.

Σκεφτείτε το λίγο. Πιστεύετε πως η σειρά των διαφημίσεων μεταξύ ενός τηλεοπτικού προγράμματος είναι τυχαία; Πιστεύετε πως τα μενού σε μία ιστοσελίδα βρίσκονται τυχαία στην πάνω σειρά ή πως η εμφάνιση των διαφημίσεων απλά στριμώχνεται στα δεξιά και αριστερά του άρθρου που διαβάζετε;

Ας το προχωρήσουμε λίγο αυτό.

Μπαίνοντας σε μία σελίδα ενημέρωσης βλέπετε μεγάλες εικόνες και μεγάλα γράμματα στο βασικό θέμα κάθε φορά και δίπλα και από κάτω περισσότερα θέματα. Ωστόσο αν θέλεις να περιηγηθείς σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα, θα πας στο μενού της σελίδας έχοντας εκεί ορισμένες επιλογές. Πολιτική, αθλητισμός, πολιτισμός κλπ. Πιστεύεις ότι αλήθεια κατάφερες να περιηγηθείς ελεύθερα στην σελίδα;

Ήταν τελικά οι επιλογές που σου δόθηκαν σε μία δεδομένη στιγμή και σε έναν δεδομένο χώρο (έστω ψηφιακό) αρκετές;

Όταν επιλέγεις ανάμεσα σε μία λίστα, έχεις αναρωτηθεί ποτέ για την ή τις, επιλογές σου και μετά είσαι σίγουρος ότι είναι όλες εκεί ή έχεις αναρωτηθεί για εκείνη που δεν υπάρχει διαθέσιμη...

Είναι γεγονός πως ο τρόπος που οι εταιρείες και οι σχεδιαστές φτιάχνουν αυτές ή οποιεσδήποτε άλλες λίστες είναι τέτοιος που να εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα, να δημιουργούν ανάγκες και επιλογές που οι ίδιοι μπορούν να υποστηρίξουν και να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση στον χρήστη πως εκείνος έχει τον έλεγχο της δραστηριότητάς του.

Είναι ακριβώς το ίδιο με το σούπερ μάρκετ της γειτονιάς όταν αγοράζεις γάλα ή δημητριακά. Έχεις ένα ολόκληρο ράφι με δεκάδες επιλογές και αυτές οι επιλογές δημιουργούν και την αντίστοιχη ανάγκη σου. Εγώ για παράδειγμα αγόραζα για χρόνια ένα συγκεκριμένο αποσμητικό. Όταν ξαφνικά αυτό δεν υπήρχε στο ράφι του σούπερ μάρκετ, αρχικά διαμαρτυρήθηκα στον υπάλληλο, αμέσως μετά στον προϊστάμενο και ύστερα πήρα μέχρι και την αντιπροσωπεία στην Αθήνα. Τελικά ξέρετε τι έκανα; Βρήκα ένα άλλο αποσμητικό το οποίο και χρησιμοποιώ μέχρι σήμερα!

Δεν ξέρω αν ασχολείστε με το κινητό σας όσο εγώ, πάντως ο μέσος χρήστης ελέγχει το smartphone του περίπου 150 φορές την ημέρα και τελικά όσες περισσότερες επιλογές του δίνουν οι διάφορες εφαρμογές του, τόσο πιο πεπεισμένος είναι ότι πλέον έχει όλα τα εργαλεία πληροφόρησης που χρειάζεται. Όταν ξυπνάτε, δεν ελέγχετε τις ειδοποιήσεις στο κινητό σας; Αν τις ελέγξετε όλες έχετε ένα αίσθημα ανακούφισης ότι όσο κοιμόσασταν δεν συνέβη κάτι που να σας αφορά και να μην ενημερωθείτε για αυτό. Όμως όλοι ξέρουμε πως αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό...

Γενικά η εξάρτηση από τα κοινωνικά δίκτυα μας επηρεάζει πλέον πολύ. Σίγουρα έχετε φίλους στα προφίλ σας που έχετε να βρεθείτε εδώ και πολλά χρόνια, όμως ενώ δεν έχετε ανάγκη την φυσική τους παρουσία δεν θα τους διαγράψετε διότι κατά βάθος θέλετε να παρακολουθήσετε την δραστηριότητά τους όταν εσείς νιώσετε την επιθυμία αυτή. Επίσης, είστε εξαρτημένοι από το σύμβολο των ειδοποιήσεων. Τα likes, τις κοινοποιήσεις, τα μηνύματα και όλα αυτά που δείχνουν ότι κάποιος όχι μόνο σας σκέφτεται, αλλά πολύ περισσότερο σας αποδέχεται. Εσάς, το μουσικό σας γούστο, το χιούμορ ή ακόμα τις πολιτικές σας πεποιθήσεις. Χωρίς να έχω επίσημη μέτρηση, ποιος θα διαφωνήσει πως όταν ο μέσος χρήστης δει ειδοποιήσεις στο κινητό του, η παλμοί του δεν αυξάνονται έστω και στιγμιαία, έστω και ασυναίσθητα.

Ο μέσος πολίτης της Δύσης έχει μία συνεχή φοβία ότι θα χάσει κάτι. Από μια είδηση για κάτι που τον ενδιαφέρει μέχρι μία αλλαγή κατάστασης στον "τοίχο" ενός "φίλου". Αν και αυτό είναι γεγονός, μπορεί να γκρεμιστεί σαν χάρτινος πύργος όταν διαπιστώσει κανείς πως η πραγματική απουσία δραστηριότητας δεν θα του στοιχίσει καθόλου. Αν για παράδειγμα ο server του facebook "πέσει" και η σελίδα δεν λειτουργεί για 2-3 μέρες, τότε κανείς δεν θα ενδιαφερθεί σε εκείνο το διάστημα για εκείνον που έτσι κι αλλιώς δεν έχει μαζί του φυσική επαφή. Για εκείνους δε με τους οποίους έχει φυσική επαφή, αυτή ακριβώς θα επιδιώξει! Είναι πολύ αστείο το πόσο εύκολα μπορούμε να αποτοξινωθούμε από αυτόν τον εθισμό.

Και όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά ένα σύνολο πολύ προσεκτικής δημιουργίας αναγκών από τις ίδιες τις εταιρείες που τα παρέχουν αυτά. Και ξέρετε κάτι; Είναι άπληστοι. Έχετε φτάσει στο τέλος ενός άρθρου που διαβάσατε; Ακριβώς πιο κάτω ή κολλητά δίπλα έχει κείμενα που με αυτόματο τρόπο ταιριάζουν κατά κάποιο τρόπο με αυτό που μόλις διαβάσατε και σας παροτρύνουν να συνεχίσετε το διάβασμα. Δεν με πιστεύετε; Μπείτε στο youtube. Πλέον μόλις ολοκληρωθεί ένα video σας δίνει λίγα δευτερόλεπτα να επιλέξετε ένα επόμενο από την δεξιά μπάρα, αν δεν το κάνετε τότε αυτό επιλέγει ένα παρόμοιο με αυτό που μόλις είδατε και το ξεκινάει αυτόματα! Με άλλα λόγια θα κάνει τα πάντα για να σας κρατήσει καθηλωμένο στη σελίδα αυτή γλιτώσει χρόνο.

Αν συνοψίσουμε τα πάντα σε μία φράση, θα διαπιστώσουμε πως ο μέσος άνθρωπος της Δύσης αρέσκεται στο να είναι εξαρτημένος. Αρέσκεται στο να είναι κάτω από έναν υποσυνείδητο έλεγχο που πολλές φορές του δίνει τα αντιφατικά ονόματα "ελευθερία" και "επιλογή" κάνοντας τελικά θεό εκείνον που φτιάχνει και δίνει αυτές τις... επιλογές! Ναι, είμαστε ελεύθεροι, αλλά η ελευθερία μας είναι κλεισμένη σε ένα πλαίσιο που άλλοι έχουν φτιάξει για εμάς και επειδή δεν βλέπουμε τι υπάρχει έξω από αυτό, το αποδεχόμαστε σαν στοιχείο ελευθερίας. +Yanni Spiridakis 

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;
ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Προβληματίστηκες; σχολίασε το