πως οι εφαρμογές της επιστήμης & της τεχνολογίας επιδρούν στην κοινωνία του σήμερα
από in Πράσινο φως για την κατασκευή του μεγαλύτερου οπτικού τηλεσκοπίου
Οι χώρες-μέλη του σημαντικότερου ευρωπαϊκού οργανισμού αστρονομίας ενέκριναν τελικά την κατασκευή του «Εξαιρετικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου», ή ELT, ενός φουτουριστικού παρατηρητηρίου στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, το οποίο θα φέρει το μεγαλύτερο κάτοπτρο του κόσμου, διαμέτρου 40 μέτρων.
Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του γύρω στο 2022, το όργανο του ενός δισ. ευρώ θα είναι τόσο ισχυρό ώστε θα μπορεί να παρατηρεί άμεσα ακόμα και πλανήτες στο μέγεθος της Γης που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από μακρινά άστρα.
«Θα μπορούμε να παρατηρούμε μακρινούς γαλαξίες στη διαδικασία του σχηματισμού τους, να βλέπουμε τις επιδράσεις των μελανών οπών στο περιβάλλον τους, ή ακόμα και να αναζητούμε πλανήτες σε "κατοικήσιμες ζώνες" πέρα από το Ηλιακό Σύστημα, εκεί όπου θα μπορούσε να υπάρχει ζωή» σχολίασε η Ίζομπελ Χουκ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η οποία εργάζεται στην ανάπτυξη του τηλεσκοπίου.
Το ELT, μια εγκατάσταση του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO), θα κατασκευαστεί στο όρος Αρμαζόνες, στη μέση της ερήμου Ατακάμα στη Χιλή. Η κορυφή του βουνού, σε υψόμετρο 3.060 μέτρων, βρίσκεται σχεδόν πάντα πάνω από τα σύννεφα και προσφέρει ανέφελο ουρανό 320 μέρες το χρόνο. Η υγρασία της ατμόσφαιρας στην Ατακάμα είναι σχεδόν μηδενική, περιορίζοντας στο ελάχιστο την παραμόρφωση της εικόνας από τα μόρια νερού.
Το περιστρεφόμενο κέλυφος του τηλεσκοπίου θα έχει μέγεθος ποδοσφαιρικού γηπέδου. Το πρωτεύον κάτοπτρο, διαμέτρου 39 μέτρων, θα αποτελείται από σχεδόν 800 εξαγωνικά τμήματα και θα συλλέγει 12 φορές περισσότερο φως σε σχέση με το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο που λειτουργεί σήμερα. Συγκριτικά, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έχει κάτοπτρο διαμέτρου 2,4 μέτρων.
Για να ξεκινήσει όμως η κατασκευή του τηλεσκοπίου, θα πρέπει πρώτα να ανοιχτεί δρόμος στο όρος Αρμαζόνες και να ισοπεδωθεί η κορυφή του βουνού. Σύμφωνα με τους κανονισμούς του ESO, το σχέδιο μπορεί να προχωρήσει στην κύρια φάση υλοποίησης μόνο αφότου συγκεντρωθεί το 90% των απαιτούμενων κονδυλίων, τα οποία εκτιμώνται σήμερα στα 1,083 δισ. ευρώ.
Το πράσινο φως για την υλοποίηση του ELT δόθηκε κατά τη συνάντηση των χωρών-μελών του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO), η οποία πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία. Έξι χώρες (Αυστρία, Τσεχία, Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Ελβετία) έδωσαν το οριστικό «ναι» για το σχέδιο, ενώ τέσσερις χώρες (Βέλγιο, Φινλανδία, Ιταλία, Βρετανία) δήλωσαν την υποστήριξή τους περιμένοντας την οριστική έγκριση από τα κοινοβούλιά τους, και τέσσερις άλλες (Δανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ισπανία) δήλωσαν ότι εργάζονται προκειμένου να δώσουν την οριστική τους έγκριση. Η Ελλάδα δεν είναι μέλος του ESO.
Θα ήθελα να σταθώ σε δύο σημεία. Από τη μία αν και είναι υπέροχο να δίνεται βάση στην επιστήμη και να εξακολουθούμε να στρεφόμαστε προς το διάστημα, αν και είναι ενθαρρυντικό που η Ευρώπη προσπαθεί να πρωτοπορήσει στο διάστημα όντας τρίτη και καταϊδρωμένη πίσω από την Αμερική και την Ρωσία (και όχι μόνο), εγώ προβληματίζομαι από ηθικής πλευράς. Πριν λίγες μέρες στη Σύνοδο Κορυφής προσπαθούσαν να βρουν λύσεις για το πως θα ορθοποδήσει η ευρωπαϊκή οικονομία. Πως ένα τέτοιο άνοιγμα μπορεί να συνάδει με αυτήν την επιδίωξη; Μήπως πάραυτα το κόστος αξίζει τον κόπο;
Το δεύτερο στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι η απουσία της Ελλάδας από τον ESO. Προφανώς δεν μιλάμε για την σημερινή εποχή που φυσικά δεν μπορούμε να συμβάλλουμε οικονομικά στο εγχείρημα, αλλά για το παρελθόν. Γιατί καμία κυβέρνηση, κανένας φορέας δεν φρόντισε να συμμετέχουμε σε μία τόσο σημαντική επιστημονική κοινότητα;
Αφήνω και τα δύο ερωτήματα αναπάντητα για περαιτέρω προβληματισμό και για να τα απαντήσετε εσείς :[
μετάβαση στον προβληματισμό της ημέρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Προβληματίστηκες; σχολίασε το