Τρίτη 24 Απριλίου 2012

εκ-παιδεύovτας το αύριο ~ μεγαλώνοντας με παραμύθια

μία μητέρα περι-γράφει πως είναι να μεγαλώνεις την αυριανή γενιά, σήμερα

Χριστός Ανέστη. 
Μέρα με τη μέρα που περνά σκέφτομαι ότι έχω πολλά και σπουδαία πράγματα να διδάξω στο παιδί μου. Και ως παιδί που ήμουν εγώ κάποτε κάποιες φορές έβλεπα κάποια πράγματα σαν κήρυγμα "πρέπει να προσέχεις αυτό", "πρέπει να είμαστε καλοί", "πρέπει το ένα πρέπει το άλλο" και πάει λέγοντας. Και έχω την εντύπωση ότι λίγο πολύ όλα τα παιδιά έχουν νιώσει έτσι. Τι είναι αυτό που αρέσει στα παιδιά και μπορούμε μέσα από αυτό να περάσουμε και μηνύματα; Καθώς διάβαζα ένα παραμύθι στην κόρη μου, το σκέφτηκα: τα παραμύθια!

Καθώς διαβάζουμε ένα παραμύθι μεταφερόμαστε σε έναν άλλον μαγικό κόσμο όπου υπάρχει μια πλοκή, ένα σενάριο και κάποιοι χαρακτήρες είτε καλοί είτε κακοί. Το παιδί ακούγοντας ένα παραμύθι διεγείρεται η φαντασία του και προβληματίζεται για το τι θα έκανε εκείνο ανά περίπτωση. Δεν είναι τυχαίο που όταν διαβάζουμε παραμύθια στα παιδιά, ειδικά στα πιο μεγάλα, εκείνα σιωπούν και μας κοιτάνε μέσα στα μάτια και στο στόμα για να ακούσουν πως θα εξελιχθεί η ιστορία. Πολλές φορές δεν μας αρέσει να μας διακόπτουν όταν διαβάζουμε ένα παραμύθι αλλά εκείνα μας ρωτούν "τι έγινε τελικά; πες μου; ποιος κέρδισε"; μας κάνουν και άλλες ερωτήσεις αναλόγως την ηλικία τους και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να τους απαντήσουμε. Καλό είναι να μην εκνευριζόμαστε όταν μας διακόπτουν αλλά μπορούμε να τους απαντήσουμε "θα δεις παρακάτω τι θα συμβεί, κάνε λίγο υπομονή" και αμέσως τους διδάσκουμε αυτή την μεγάλη αρετή που είναι η υπομονή. Τους αρέσει που στο τέλος κερδίζει το καλό και που ο ήρωας του παραμυθιού εκπληρώνει τις επιθυμίες του και είναι όλοι ευχαριστημένοι που η κακιά μάγισσα απέτυχε να καταστρέψει τη βασίλισσα. 

Όμως πέρα από τα μηνύματα καλού-κακού ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον ψυχικό κόσμο των παιδιών μας. Βλέπουμε πως εκείνα θα ήθελαν να τελειώσει η ιστορία και για να είμαι ειλικρινής θα αγχωνόμουν αν στο παιδί μου του άρεσε να κερδίσει ο κακός του παραμυθιού, όμως θα ήταν από την άλλη και ένας τρόπος να δω πως σκέφτεται και από μικρή ηλικία να πράξω αναλόγως αν χρειάζεται κάποια βοήθεια. Τα παραμύθια είναι βέβαιο ότι ενισχύουν την καλή σχέση και κατα συνέπεια το δέσιμο ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά γιατί ο γονιός αφιερώνει χρόνο απέναντι στο παιδί του. Δεν το αφήνει μπροστά σε ένα παιδικό έργο αλλά πηγαίνει μέσα στο δωμάτιο του ή σε ένα ήρεμο μέρος του σπιτιού και του ξεδιπλώνει μια ιστορία γεμάτη μηνύματα. Βάζει το παιδί στη διαδικασία να μάθει να ακούει αλλά και να σκεφτεί και εκείνο λύσεις σε κάποιο πρόβλημα, να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. 

Καλό είναι να διαβάζουμε με απόλυτη ηρεμία ένα παραμύθι και κατά τη διάρκεια της αφήγησης να διαβεβαιωνόμαστε ότι έχει κατανοήσει την ιστορία που του διαβάζουμε και να το ρωτάμε πως εκείνο θα ήθελε να εξελιχθούν τα πράγματα. Ανάλογα την ιστορία να του περνάμε μηνυματα του τύπου "είδες παρόλο που έχασε την μητέρα του ο ήρωας του παραμυθιού έγινε καλός άνθρωπος και επιβίωσε στη ζωή του γιατί είχε στήριγμα του τον Θεό αλλά και όσα του είπε η μητέρα του πριν φύγει από τη ζωή" ή "παρόλο που ήταν τόσο αδύναμος εκείνος ήταν έξυπνος και πάντα έβρισκε τρόπο μέσα από το μυαλό του να καταφέρνει". Μέσα από τα παραμύθια το παιδί βλέπει ότι αναλογα την απόφαση που θα πάρουμε ότι θα έχει και κάποιο κόστος είτε σε εμας τους ίδιους είτε στο γενικότερο περιβάλλον του και έτσι το παιδί σκέφτεται συλλογικά και όχι ατομικά.  Τα παραμύθια διεγείρουν την φαντασία των παιδιών μας, τα βάζουν σε μια εγρήγορση σχετικά με την εξέλιξη της υπόθεσης,

Τα παραμύθια δε χρειάζονται χρήματα για να τα αγοράσουμε. Χρειάζονται φαντασία. Μου έλεγε η γιαγιά μου ότι μπροστά στο τζάκι τους κάθε βράδυ οι γονείς τους, τους έλεγαν παραμύθια και πως ακόμη θυμούνται την πιο έντονη χροιά της φωνής τους καθώς περιέγραφαν την ιστορία αλλά και όλα τα ηθικά διδάγματα που τους είχαν περάσει. Μάλιστα έλεγαν ότι η ζωή μας ήταν σαν παραμύθι. Ήμασταν ευχαριστημένοι και ευτυχισμένοι και σκέφτομαι πόσο καλή δουλειά είχαν κάνει οι γονείς τους μέσα από τις διηγήσεις τους.  

Εύχομαι απόψε αντί να βάλουμε στο παιδί μας να δει κάποιο παιδικό έργο για να το πάρει ο ύπνος να του διαβάζουμε ένα παραμύθι, να το φιλήσουμε και να του πούμε Καληνύχτα. Χριστός Ανέστη!!!

μετάβαση στον προβληματισμό της ημέρας 
μετάβαση στον προβληματισμό της ημέρας

6 σχόλια:

  1. παντα πιστευα πως τα παραμυθια ειναι ενας τροπος να κοιμιζεις το παιδι σου πιο γρηγορα. ιστερα βγηκαν τα ντι-βι-τι και εγινε πιο εφκολο. αλλα αυτο που γραφεις ειναι πιο σωστο. πολη καλη ιδεα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. μακάρι να τους λέμε παραμύθια. πάντα μου άρεσαν ακόμα και ως μεγάλη. θα θελα πολύ να μάθει να κοιμάται με παραμύθια πέρα από τις αγκαλίτσες.

      Διαγραφή
  2. to paraithi einai ena taxidi sti xora toy fadastikoy. den exei oria opws den exei periorismous. Mesa apo afta mporeis na pernas kai ta minhmata poy 8eleis.
    An exeis thn ikanothta na to ekmetalleyteis, tote exeis petixei polla

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. έτσι είναι. ακόμα και αν δεν έχεις φαντασία μπορείς να βρεις αμέτρητα στο διαδίκτυο. Εχθές της διάβασα πάνω από πέντε και παρόλο που είναι τόσο μικρούλα τρελαινόταν με τη χροιά στη φωνή μου.

      Διαγραφή
  3. μ' αρέσει να λέω ιστορίες. Μου αρέσει να μπαίνω στην διαδικασία να σκέφτομαι ένα σενάριο το οποίο ναι μεν είναι φανταστικό, όμως για εκείνον που ξέρει ή θέλει να ξέρει, εμπεριέχει κωδικοποιημένα μηνύματα, σκέψεις, συναισθήματα και απόψεις.
    Τις ιστορίες μου δεν τις λέω παραμύθια, όμως αυτό δεν είναι τα παραμύθια;
    Αν καταφέρεις να ερμηνεύσεις ένα δικό σου ή άλλο παραμύθι με τέτοιο τρόπο ώστε να μεταδόσεις μηνύματα στο παιδί σου, σημαίνει πως εσύ έχεις την εξαιρετική ικανότητα να αποτελείς τον πομπό κωδικοποιώντας τα μηνύματα και παράλληλα έχεις καλλιεργήσει στο παιδί σου την αξιοθαύμαστη δυνατότητα να τα αποκωδικοποιεί όντας ένας καλός δέκτης.
    Σε αυτή την περίπτωση σου αξίζουν διπλά συγχαρητήρια.
    Υπέροχο η σκέψη του σημερινού σου κειμένου :[

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ακριβώς όπως τα λες είναι! εσύ είσαι Ο παραμυθάς. Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο!!!

      Διαγραφή

Προβληματίστηκες; σχολίασε το