ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ TEΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ~ διαδικτυακή ελευθερία λόγου

παρουσίαση νέων τεχνολογιών & η χρηστικότητα & συμβολή τους στην καθημερινότητα

Αυτό το μήνα σχολιάζουμε μια είδηση που κυκλοφόρησε σήμερα (17/06/2015) αλλά αποτελεί κομμάτι μιας ιστορίας που άρχισε ένα χρόνο πριν στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Σχολιάζουμε την διαφαινόμενη μεγαλύτερη ήττα της ελευθερίας του λόγου στην Ε.Ε.

Το ότι το Διαδίκτυο είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας, δεν χρειάζεται να το επαναλάβουμε – νομίζω πως όλοι μας συμφωνούμε. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επίσης έχουν γίνει κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Μια πτυχή κοινωνικής δικτύωσης που βρίσκεται παντού είναι τα σχόλια κάτω από άρθρα, μπλογκς, βίντεο, κλπ. Είναι, άλλωστε το «βήμα» όλων αυτών των επισκεπτών μας να μιλήσουν, να σχολιάσουν και να αποτελέσουν κομμάτι αυτής της μορφής επικοινωνίας. Το ίδιο δεν κάνουμε άλλωστε και στα σπίτια μας, τα καφενεία και τον δρόμο; Παντού δεν σχολιάζουμε προφορικά κάτι που διαβάσαμε, είδαμε, ακούσαμε; Το Διαδίκτυο όμως μπορεί να είναι ανώνυμο.. αυτό δεν είναι κατά κανόνα κακό, αλλά, ένα φαινόμενο που γεννήθηκε από αυτή την ανωνυμία και είναι αρκετά γνώριμο σε όλους μας είναι αυτό των «τρολ» - ανθρώπων που μοναδικό σκοπό έχουν να υποβαθμίζουν και να ειρωνεύονται όλες τις αναρτήσεις στο Διαδίκτυο.

Όταν το 2006 κάποιο «τρολ» αποφάσισε να εκφράσει την οργή του για την αλλαγή των δρομολογίων των πλοίων που ενώνουν την Εσθονία με τις γύρω χώρες, κανείς δεν έδωσε σημασία. Τα σχόλιά του θεωρήθηκαν ανάρμοστα και διαγράφηκαν από τον ιστότοπο που φιλοξενούσε την είδηση. Η πλοιοκτήτρια εταιρία, όμως, τα διάβασε, ενοχλήθηκε, τα μετέφερε στο νομικό της τμήμα και μήνυσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο που δημοσίευσε την είδηση (και τα σχόλια). Το ειδησεογραφικό πρακτορείο τυγχάνει να είναι το Delphi, ένα από τα μεγαλύτερα της Εσθονίας το οποίο και έβαλε τους δικούς του δικηγόρους να υπερασπιστούν την Διαδικτυακή του παρουσία. Το δικαστήριο της χώρας δεν μπόρεσε να βγάλει απόφαση γιατί δεν υπήρχε δεδικασμένο και γιατί ο χώρος του Διαδικτύου δεν καλύπτεται από τους ίδιους νόμους.

Έτσι, τον λόγο έλαβε το Στρασβούργο και το Δικαστήριο ΑνθρωπίνωνΔικαιωμάτων. Η απόφασή του; Καταδικαστική! Έκρινε ότι ευθύνη για τις απόψεις των αναγνωστών τους, έχουν οι ίδιοι ιστότοποι. Καθίστανται από το δικαστήριο υπεύθυνοι για την αστυνόμευση των «ηλεκτρονικών δημόσιων φόρουμ» που προσφέρουν και υπεύθυνοι για την κάλυψη των θεμάτων τους με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προκαλούν αντιδράσεις! Και το ακόμα χειρότερο; Πρέπει να προλαμβάνουν τυχόν περιστατικά «τρολ», εξύβρισης και ανάρμοστης συμπεριφοράς – ΠΡΙΝ ΚΑΝ ΣΥΜΒΟΥΝ! Το γεγονός ότι μπορούν να διαγράψουν τα «εμπρηστικά» σχόλια δεν είναι αρκετό γιατί κάποια ζευγάρια μάτια έχουν ήδη προλάβει να διαβάσουν τα σχόλια αυτά! Γίνεται ακόμα χειρότερο... τα ανώνυμα σχόλια είναι αποκλειστική ευθύνη του ιστότοπου ο οποίος επιτρέπει αυτή την ανωνυμία. Για το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, τα ανώνυμα σχόλια είναι σαν να έχουν γίνει από τον ίδιο τον ιστότοπο! Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο ότι το αρχικό άρθρο το οποίο ξεκίνησε όλη αυτή την υπόθεση ήταν μια απλή αναφορά αλλαγής δρομολογίων κάποιων πλοίων – δεν έπαιρνε θέση, δεν ήταν υποκειμενικό – ήταν μια απλή είδηση. Φανταστείτε τι θα γινόταν αν φαινόταν ότι το άρθρο ουσιαστικά προκαλούσε με την γραφή του!

Η υπόθεση έχει πάει από έφεση σε έφεση (28/05/2014, 09/07/2014) και σήμερα (16/05/2015) μετά από 3 εφέσεις, το Δικαστήριο του Στρασβούργου επικύρωσε την αρχική του απόφαση και έκλεισε την δίκη! Αυτό είναι δυνατή μαχαιριά στην ελευθερία λόγου που διακρίνει το Διαδίκτυο.  Η απόφαση του Δικαστηρίου ουσιαστικά απαγορεύει τον σχολιασμό εξ’ολοκλήρου. Οι ιστότοποι δεν μπορούν να προστατευθούν με κανένα τρόπο – ούτε αν επιβάλλουν αυστηρούς κανόνες χρήσης των «φόρουμ» τους ή αυστηρή λογοκρισία. Ο μόνος τρόπος είναι να μην επιτρέπουν καθόλου τον σχολιασμό.

Το Διαδίκτυο έχει δεχτεί τεράστιο πόλεμο αλλά τις περισσότερες φορές (μέχρι τώρα τουλάχιστον), όταν η υπόθεση έφτανε στα Ανώτατα Δικαστήρια, δικαιώνονταν. Εδώ, τα πράματα είναι ζόρικα και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια από την κοινότητα των χρηστών ώστε να πειστούν οι δικαστές ότι αυτό που αποφάσισαν είναι ένα τεράστιο λάθος!

Και πριν προλάβουν οι κακόβουλοι να κατηγορήσουν την Αμερική (έχουμε μια ροπή σαν λαός προς αυτό, άλλωστε) περί κατασκοπείας και Edward Snowden, να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 230 του Συμφώνου περί Ευπρεπούς Επικοινωνίας (Communications Decency Act), οι ιστότοποι στις Η.Π.Α δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τα γραφόμενα των αναγνωστών τους.

Δυστυχώς, η είδηση αυτή με στεναχώρησε ιδιαίτερα μιας και πίστευα ότι αφενός το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είναι πιο προοδευτικό και αφετέρου ότι έχει πολύ σοβαρότερα θέματα να ασχοληθεί/λύσει από αυτό! Να αναφέρω εκμετάλλευση ανηλίκων; καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων; κακομεταχείριση προσφύγων και κρατούμενων πολέμου; κυκλώματα παιδεραστίας; Ποιος, πραγματικά, έχει χρόνο να ασχοληθεί ποιος φταίει που κάποιος ανεγκέφαλος έβρισε μια εφοπλιστική εταιρία στην Εσθονία;!

Οι Financial Times έκαναν ένα πολύ ωραίο αφιέρωμα στην ιστορία όταν πρωτο-ξεκίνησε. Όποιος έχει χρόνο αξίζει να την διαβάσει εδώ. 

Για όποιους έχουν χρόνο για σκότωμα, παραθέτω σύνδεσμο με το κείμενο της απόφασης της Ε.Ε. +Vassilis Anastasiadis

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΘΕΜΑ