Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis
Είναι αδιαμφισβήτητα μεγάλη ιστορία, μεγάλη και ταραχώδης. Στριφνή φάρα οι ιστορικοί (κατά γενική ομολογία, οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα!), δύσκολο αντικείμενο η ιστορία. Η τεχνολογία προχωρά, η έρευνα αποκτά όλο και μεγαλύτερες δυνατότητες, ανακύπτουν συνεχώς νέα στοιχεία. Και κάπως έτσι, βρισκόμαστε με μία πλούσια βιβλιογραφία στα χέρια μας, τουλάχιστον όσο αφορά τα θέματα γενικού ενδιαφέροντος ή το μεγαλύτερο μέρος τους... Βλέπετε είναι πολλές οι πτυχές στο βελούδο της ιστορίας. Όμως στην προκειμένη, το θέμα μας είναι άλλο κι ας μείνουμε σ' αυτό.
Είναι πολλοί οι παράγοντες που συνιστούν σ' ένα καλό ιστορικό βιβλίο, σχεδόν τόσοι πολλοί όσες είναι και οι διαφωνίες γύρω απ' αυτά. Προσωπική μου γνώμη, είναι ότι κρατώντας ένα τέτοιο στα χέρια μας, οφείλουμε αρχικά να αναρωτηθούμε: "σε ποιόν απευθύνεται;". Όταν προσεγγίζουμε ένα θέμα για πρώτη φορά, ίσως θα έπρεπε για αρχή να αναζητήσουμε βιβλία που να το πραγματεύονται σε πιο αδρές γραμμές, βιβλία μη εξειδικευμένα σε λεπτομέρειες. Αφού κατακτήσουμε τη βασική γνώση κι έρθουμε σε πρώτη επαφή με το φαινόμενο/πρόσωπο/ζήτημα/εποχή/οτιδήποτε, τότε, ανάλογα και με τα ενδιαφέροντα μας, μπορούμε να προχωρήσουμε εξετάζοντας επιμέρους θέματα.
Παράλληλα, όταν βρισκόμαστε σε μία τέτοια αναζήτηση, ανακύπτει στο νου μας και το ερώτημα: "το παλιό, το διαχρονικό ή το σύγχρονο, το μοντέρνο;". Αφενός το παλιό, για να έχει επιβιώσει στον αφρό της βιβλιογραφίας ως τις μέρες μας, είναι κατά πάσα πιθανότητα αξιόπιστο. Αφετέρου όμως, το νέο, έχει σίγουρα άλλες αρετές είναι επιδείξει, είναι αποτέλεσμα σύγχρονης ιστοριογραφικής έρευνας, περιέχει νέα στοιχεία, διορθώσεις, νέες πηγές. Απάντηση λοιπόν στο ερώτημα; Και τα δύο! Κατά προτίμηση με χρονολογική σειρά, ώστε να μπορέσουμε να οξύνουμε λίγο την παρατηρητικότητά μας και να εντοπίσουμε διαφορές στον τρόπο εργασίας των ιστορικών. Ναι, η διαδικασία αξίζει. Μια δοκιμή θα σας πείσει.
Κι όταν, μετά από φιλτράρισμα επί φιλτραρίσματος, φτάσει αυτό στα χέρια μας; Πώς το διαβάζουμε;
Σίγουρα, η διαδικασία της "ιεροτελεστίας" είναι προαιρετική. Για πολλούς περιττή. Ωστόσο, αν ταιριάζει στο χαρακτήρα και τις αναγνωστικές σας συνήθειες σίγουρα θα σας βοηθήσει να εκτοξεύσετε το ποσοστό των πληροφοριών που θα αφομοιώσετε από το βιβλίο. Ξεκινώντας την ανάγνωση, μην ξεχάσετε να έχετε μαζί σας στυλό, φωσφοριζέ μαρκαδοράκια, μολυβάκι και σελιδοδείκτες. Οι τακτικές είναι πολλές, απ' την απλή υπογράμμιση μέχρι τους πλαγιότιτλους, όλα αυτά θα σας βοηθήσουν να αποτυπώσετε καλύτερα αλλά και να ανατρέξετε στο μέλλον ξανά σε σημεία που σας έκαναν εντύπωση. Bonus tip: σε ένα post-it γράψτε τις σελίδες με τα θέματα που σας απασχόλησαν. Έτσι, δημιουργείτε δικά σας "περιεχόμενα" βασιζόμενοι στα οποία θα συνεχίσετε την αναζήτηση στη βιβλιογραφία.
Εν είδει επιλόγου, σας παραθέτω κάποιους αγαπημένους μου τίτλους: Γραμματική των Πολιτισμών (F.Braudel), Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας (W.Schuller), Οι θεσμοί στην Κλασική Ελλάδα (C.Mosse) και για όσους απολαμβάνουν αυτό το ειδικό ενδιαφέρον, Το Χρονικό της Τέχνης (E.Gombrich).
Καλή ανάγνωση! +Κωνσταντίνα Πορφυρού
Παράλληλα, όταν βρισκόμαστε σε μία τέτοια αναζήτηση, ανακύπτει στο νου μας και το ερώτημα: "το παλιό, το διαχρονικό ή το σύγχρονο, το μοντέρνο;". Αφενός το παλιό, για να έχει επιβιώσει στον αφρό της βιβλιογραφίας ως τις μέρες μας, είναι κατά πάσα πιθανότητα αξιόπιστο. Αφετέρου όμως, το νέο, έχει σίγουρα άλλες αρετές είναι επιδείξει, είναι αποτέλεσμα σύγχρονης ιστοριογραφικής έρευνας, περιέχει νέα στοιχεία, διορθώσεις, νέες πηγές. Απάντηση λοιπόν στο ερώτημα; Και τα δύο! Κατά προτίμηση με χρονολογική σειρά, ώστε να μπορέσουμε να οξύνουμε λίγο την παρατηρητικότητά μας και να εντοπίσουμε διαφορές στον τρόπο εργασίας των ιστορικών. Ναι, η διαδικασία αξίζει. Μια δοκιμή θα σας πείσει.
Σίγουρα, η διαδικασία της "ιεροτελεστίας" είναι προαιρετική. Για πολλούς περιττή. Ωστόσο, αν ταιριάζει στο χαρακτήρα και τις αναγνωστικές σας συνήθειες σίγουρα θα σας βοηθήσει να εκτοξεύσετε το ποσοστό των πληροφοριών που θα αφομοιώσετε από το βιβλίο. Ξεκινώντας την ανάγνωση, μην ξεχάσετε να έχετε μαζί σας στυλό, φωσφοριζέ μαρκαδοράκια, μολυβάκι και σελιδοδείκτες. Οι τακτικές είναι πολλές, απ' την απλή υπογράμμιση μέχρι τους πλαγιότιτλους, όλα αυτά θα σας βοηθήσουν να αποτυπώσετε καλύτερα αλλά και να ανατρέξετε στο μέλλον ξανά σε σημεία που σας έκαναν εντύπωση. Bonus tip: σε ένα post-it γράψτε τις σελίδες με τα θέματα που σας απασχόλησαν. Έτσι, δημιουργείτε δικά σας "περιεχόμενα" βασιζόμενοι στα οποία θα συνεχίσετε την αναζήτηση στη βιβλιογραφία.
Εν είδει επιλόγου, σας παραθέτω κάποιους αγαπημένους μου τίτλους: Γραμματική των Πολιτισμών (F.Braudel), Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας (W.Schuller), Οι θεσμοί στην Κλασική Ελλάδα (C.Mosse) και για όσους απολαμβάνουν αυτό το ειδικό ενδιαφέρον, Το Χρονικό της Τέχνης (E.Gombrich).
Καλή ανάγνωση! +Κωνσταντίνα Πορφυρού
σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;
ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ
