ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ο κιμ, το κουμπί και τα πυρηνικά

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Το "πάτα το κουμπί ρε Κιμ να τελειώνουμε" έγινε σύνθημα χάριν αστεϊσμού. Όμως εκείνος δεν αστειεύεται κι έτσι, στις 6/1/2016 ο Κιμ Γιόνγκ Ουν, ηγέτης της Β. Κορέας, ανακοίνωσε ότι η βόμβα υδρογόνου ξεκίνησε να δοκιμάζεται, και μάλιστα επιτυχώς! Κι αν, όταν οι σεισμογράφοι σε Ν. Κορέα και Κίνα κατέγραψαν σεισμό 5.1 ρίχτερ σε περιοχή δοκιμής πυρηνικών της Β. Κορέας, οι απαισιόδοξοι ανησύχησαν, ευτύχησαν έπειτα να επιβεβαιωθούν από την ίδια την επίσημη βορειοκορεατική τηλεόραση. Κι έτσι, μία καινούρια σελίδα αρχίζει για την παγκόσμια ιστορία. Μία σελίδα με φόβο, με διπλωματικά παιχνίδια, με επίπονες αναμνήσεις από το παρελθόν. Ορμώμενη από την κίνηση αυτή και τη συζήτηση γύρω απ' τα πυρηνικά, ας θέσω κι εγώ το λιθαράκι μου στον ουρανοξύστη των απόψεων.

Η άγνοια που έχουμε για την πυρηνική ενέργεια, καθώς και ορισμένα πυρηνικά ατυχήματα, όπως το πρόσφατο στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας , μας οδήγησαν σε μία αντίληψη μάλλον διαστρεβλωμένη. Πώς καταλήξαμε όμως εκεί; Ιστορικά, η πυρηνική ενέργεια είναι μάλλον η "νεαρότερη" μορφή ενέργειας, αν αναλογιστεί κανείς πως μόλις τη δεκαετία του '30 ανακαλύπτουμε ότι ο πυρήνας του ατόμου αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια. Λίγα χρόνια αργότερα έρχεται κι η επίγνωση της σχάσης και των τεραστίων ποσών ενέργειας που παράγει. Η χρήση της όμως στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, της δημιουργεί μάλλον κακή φήμη, την οποία έρχονται να συμπληρώσουν πυρηνικές καταστροφές που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία.

Φωτογραφία πανοραμική από την έκρηξη στο εργοστάσιο λίγο μετά την έκρηξη. Ο καπνός φαίνεται από αυτή τη λήψη από αεροπλάνο.

Στάση πρώτη: Τσέρνομπιλ (1986). Όταν ένα πείραμα στα συστήματα ασφαλείας απέδειξε πως η χειρότερη δυνατή κατάληξη, είναι κι αυτή μία ισχυρή πιθανότητα. Το βάρους 1000 τόνων ατσάλινο κάλυμμα του τέταρτου πυρηνικού αντιδραστήρα τινάζεται στον αέρα, το ραδιενεργό υλικό απλώνεται στον αέρα φτάνοντας μέχρι το Β. Πόλο κι οι επίσημοι νεκροί αγγίζουν τους 31. Σημειώθηκαν μεταλλάξεις σε χλωρίδα και πανίδα, ενώ τα εκατομμύρια των ανθρώπων που εκτέθηκαν στη ραδιενέργεια, σύμφωνα με τον ΟΗΕ αγγίζουν τα 8,4 εκατομμύρια! Οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης βρέθηκαν κι αυτές εκτεθειμένες σε ραδιενεργά ισότοπα, ενώ ακόμη και σήμερα δεν αρθεί όλοι οι περιορισμοί στη διακίνηση τροφίμων.

Στάση δεύτερη: Κιστίμ, (πρώην) Σοβιετική Ένωση (1957). Θεωρείται το δεύτερο πιο σημαντικό πυρηνικό ατύχημα παγκοσμίως. Η έκρηξη, που προκλήθηκε από την κατάρρευση του συστήματος ψύξης σε μία δεξαμενή με πυρηνικά απόβλητα 70 τόνων, δεν προκάλεσε άμεσες απώλειες σε ανθρώπινες ψυχές. Ωστόσο, χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να εκτεθούν σε ακτινοβολία.

Στάση τρίτη: Windscale, Αγγλία (1957). Το εργοστάσιο τυλίχτηκε στις φλόγες για 16 ώρες, μολύνοντας 500 τ.χλμ. στην ύπαιθρο με ραδιενεργό υλικό. Η κυβέρνηση απαγόρευσε για ένα μήνα την πώληση αγελαδινού γάλακτος από την περιοχή, ενώ 33 περιπτώσεις καρκίνων είναι πιθανό σύμφωνα με τους επιστήμονες να οφείλονται στο ατύχημα.

Στάση τέταρτη: Three Mile Island, HΠΑ (1979). Ο συνδυασμός ανθρώπινου λάθους και τεχνικής βλάβης οδήγησε στο σημαντικότερο γεγονός μέχρι εκείνη την εποχή: το λιώσιμο ενός πυρηνικού αντιδραστήρα, το οποίο δεν έχει ενοχοποιηθεί για την απώλεια κάποιας ανθρώπινης ζωής.

Κατεβαίνοντας απ' το ιστορικό μας τρένο, οφείλουμε να αναλογιστούμε αν αντιληφθήκαμε το νόημα του ταξιδιού αυτού. Ναι, η χρήση της πυρηνικής ενέργειας ενέχει κινδύνους. Ωστόσο διαπιστώνουμε από τα παραπάνω στοιχεία ότι η δαιμονοποίηση των πυρηνικών, ο πανικός που εντέχνως σπείρεται στη μάζα, ουσιαστικά δεν έχουν έρεισμα! Η φθορά που έχουμε προξενήσει στη φύση εξορύσσοντας λιγνίτη, πετρέλαιο κτλ είναι σαφώς μεγαλύτερη απ' αυτή που έχει προκληθεί απ' τα πυρηνικά, κι αυτό το βλέπουμε γύρω μας καθημερινά. Άνθρωποι πεθαίνουν στα ανθρακωρυχεία και κατά την εξόρυξη πετρελαίου κάθε χρόνο. Φαίνεται λοιπόν ότι η ενέργεια είναι γενικά μία υπόθεση γύρω απ' την οποία πρέπει συνολικά να αναδιοργανωθούμε και να κυνηγήσουμε το βέλτιστο δυνατό.

Σχηματίζοντας κύκλο και επιστρέφοντας στην αφόρμησή μας, θα ήθελα να τονίσω για μία ακόμη φορά τη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα. Ένα μαχαίρι, αν δε βρεθεί σ' ένα χέρι που εκτελεί εντολές άρρωστου μυαλού, είναι απλά ένα εργαλείο, ένα όργανο. Το ίδιο ισχύει και για τα πυρηνικά. Ας αποτινάξουμε από πάνω μας προκαταλήψεις που δεν μας επιτρέπουν να αποκτήσουμε σφαιρική αντίληψη για τα πράγματα. +Kωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ από το φειδία στον gucci: τα γλυπτά και πάλι στην επικαιρότητα

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Στην πρώτη μας συνάντηση για το νέο έτος (παρεμπιπτόντως, καλή κι ευτυχισμένη χρονιά με υγεία), θα ασχοληθούμε με ένα ζήτημα διαχρονικό, το οποίο μάλιστα με την πάροδο των χρόνων αποκτά νέες διαστάσεις παγκοσμίως. Δεν είναι άλλο από το ζήτημα των γλυπτών του Παρθενώνα. Κάτω από ποιο πρίσμα όμως; Γιατί τώρα; Όλα ξεκίνησαν όταν "σερφάροντας" στο διαδίκτυο έπεσα πάνω σε μία ανακοίνωση της Unesco Πειραιώς και Νήσων, η οποία χαρακτήριζε "εικαστικό βανδαλισμό" τις παρεμβάσεις του οίκου Gucci σε φωτογραφίες των γλυπτών των αετωμάτων του Παρθενώνα που ανέβηκαν μάλιστα και στο Instagram. Δεν χρειάστηκε ιδιαίτερος κόπος ούτε για να βρω τις φωτογραφίες, ούτε για να διαβάσω ποικίλα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το γεγονός.

Μία από τις εν λόγω φωτογραφίες

Η ταυτότητα των γλυπτών: οι εναέτιες συνθέσεις του Παρθενώνα έχουν μυθολογικό περιεχόμενο περιστρεφόμενο γύρω από την Αθήνα. Στο ανατολικό αέτωμα εικονίζεται η γέννηση της θεάς Αθηνάς, ενώ στο δυτικό η διαμάχη της με τον Ποσειδώνα για την ονομασία της πόλης. Τις συνθέσεις κατά κανόνα πλαισιώνουν διάφορες μορφές. Όπως μας ενημερώνει ο Πλούταρχος ("Βίος Περικλέους"), η εποπτεία γενικότερα του γλυπτού διακόσμου του ναού ανήκε στο Φειδία.

Μία από τις εν λόγω φωτογραφίες

Αρκετούς αιώνες αργότερα, το 1799, κι ενώ η χώρα βρισκόταν υπό Οθωμανική κυριαρχία, ο Τόμας Μπρους (7ος κόμης του Έλγιν) αφαιρεί αρχιτεκτονικά γλυπτά από τον ευρύτερο χώρο της Ακρόπολης (Παρθενώνας, Ερέχθειο, Προπύλαια, Ναός Αθηνάς Νίκης) και τα μεταφέρει στη Βρετανία. Σήμερα, φιλοξενούνται στο Βρετανικό μουσείο παρά το εκτεταμένο διπλωματικό πινγκ-πονγκ ανάμεσα στις δύο χώρες, το οποίο ξεκινά ήδη από το 1983 με τη Μελίνα Μερκούρη σε ρόλο ηγετικό. Από τότε μέχρι σήμερα, έχουν μεσολαβήσει καμπάνιες υπέρ της επιστροφής, δημόσιες τοποθετήσεις δημοφιλών προσώπων και διακεκριμένων επιστημόνων καθώς κι η κατασκευή του νέου μουσείου της Ακρόπολης. Τίποτα όμως δεν δείχνει να κλονίζει τους Βρετανούς. Ιδιαίτερα όταν έχουν να αντιμετωπίσουν μία μάλλον χλιαρή επιθυμία από μέρους μας.

Επιστρέφοντας στο παρόν, θα ήθελα να τονίσω ότι οι εν λόγω φωτογραφίες προφανώς και δεν προκαλούν αισθητική τέρψη, ούτε και διαθέτουν (τουλάχιστον κατ' εμέ) κάποιο ιδιαίτερο χιούμορ.  Ωστόσο, θεωρώ ότι ο έντονος αποτροπιασμός ενέχει κάποια υποκρισία. Υπάρχουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα γύρω απ' τα εν λόγω μνημεία για να μας απασχολεί τόσο μία ψηφιακή επεξεργασία... Η επιστροφή τους στην πατρίδα τους επείγει, για λόγους αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας, ηθικής αλλά κυρίως, για λόγους δικαιοσύνης. Έχουν κλαπεί, οφείλουν να επιστραφούν. Και σίγουρα, υπάρχει μία καλύτερη διέξοδος για κάθε μας προβληματισμό σχετικά με αυτά τα μνημεία: ενεργοποίηση και δραστηριοποίηση σε καμπάνιες και petitions για την επιστροφή τους, αξιοποίηση του ελεύθερου βήματος που μας δίνει η κυριαρχία του ίντερνετ στις μέρες μας. Όχι, δεν είμαι τόσο αιθεροβάμων ώστε να πιστέψω ότι μία e-υπογραφή μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Όμως σίγουρα είναι κάτι πολύ πιο δραστικό και ουσιαστικό από συζητήσεις επί συζητήσεων σε σχόλια στο Facebook για το αν η κίνηση του Gucci είναι ασέβεια ή όχι, και μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε κάτι κι εμείς από το μετερίζι μας. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ στο τρελό βαγόνι των ελληνικών κομμάτων

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Οι διαβόητες εκλογές της Νέας Δημοκρατίας, έπειτα από ώρες τηλεοπτικού αέρα, ματαιώσεις, κόντρες, συζητήσεις, προγνωστικά και δημοσκοπήσεις, έχουν μπει πλέον στην τελική τους ευθεία, μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης στις 20/12. Με αφορμή αυτό καθαυτό το γεγονός, τις διάφορες συζητήσεις που έγιναν σχετικά με το αν θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει η "Νέα Δημοκρατία" αυτούσια ή να δημιουργηθεί νέο κεντροδεξιό κόμμα, αλλά και τη γενικότερη δυσαρέσκεια που επικρατεί γύρω απ' τα κόμματα της Βουλής, σήμερα θα επιχειρήσουμε να βουτήξουμε στα άδυτα της ιστορίας των ελληνικών κομμάτων.

Τα πρώτα τρία κόμματα της Ελλάδας, "Γαλλικό", "Αγγλικό" και "Ρωσικό", αν και οι καταβολές τους ιδεολογικά βαστούν ήδη απ' την επανάσταση, ενεργοποιούνται πολιτικά και κάνουν αισθητή την παρουσία τους κυρίως μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, υποστηρίζοντας ενεργά την ψήφιση συντάγματος απ' τον τότε βασιλιά Όθωνα. Ωστόσο, η περίοδος της "Συνταγματικής Μοναρχίας" αποτέλεσε γι' αυτά το κύκνειο άσμα, καθώς εισήλθαν σε φάση παρακμής κυρίως για τις στάσιμες απόψεις τους. Ειρωνία της τύχης ή φυσιολογική πορεία; Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι σ' αυτά ακριβώς τα κόμματα "χρωστάμε" παραδόσεις όπως οι πελατειακές σχέσεις και η διαφθορά, οι οποίες ακέραιες έχουν επιβιώσει μέχρι και σήμερα (διότι είμαστε και γνωστοί λάτρεις των παραδόσεων)!

Οι Τρικούπης-Δηλιγιάννης σε γελοιογραφία της εποχής

Παράλληλα, μία νέα γενιά με καινοτόμες για την εποχή ιδέες κάνει την εμφάνισή της ασκώντας σφοδρή κριτική στους παλαιότερους πολιτικούς και τη βασιλική πολιτική, η οποία δεν άργησε να οδηγήσει σε λαϊκή εξέγερση ενάντια στον Όθωνα, και εν τέλει στην έξωσή του (1862). Στη νέα Βουλή που σχηματίζεται μετά τη Β' Εθνοσυνέλευση, σημαντικότερες παρουσίες αποτελούν οι "Πεδινοί" του Δ. Βούλγαρη και οι "Ορεινοί" των Δ. Γρίβα και Κ. Κανάρη. Βραχύβια ωστόσο και η δική τους παρουσία, καθώς διαλύθηκαν μετά τη διάλυση της Συντακτικής Βουλής του 1864. Απ' τα σπλάχνα τους, δημιουργούνται νέοι πολιτικοί σχηματισμοί. Ξεχωρίζουν τα δύο μεγάλα κόμματα, του Τρικούπη και του Δηλιγιάννη, τα οποία πρωταγωνιστούν στην περίοδο του δικομματισμού. Χαρακτηριστικό είναι πως, το 1884, το ποσοστό των δύο κομμάτων στη Βουλή άγγιζε το 92,2%! Η κάθοδος όμως, δεν ήταν αναπόφευκτη ούτε γι' αυτά τα κόμματα, όπως και για κανέναν και τίποτα σ' αυτή τη ζωή. Η πτώχευση για το Τρικουπικό κόμμα και ο "ατυχής πόλεμος" για το Δηλιγιαννικό αποτέλεσαν τα κομβικότερα σημεία κατάρρευσης των προαναφερθέντων πολιτικών σχηματισμών.

Το "Κίνημα στο Γουδί" του 1909, παρά τα ασαφή αιτήματα και ιδεολογικά χαρακτηριστικά του, φέρνει στην Αθήνα το Βενιζέλο έπειτα από έκκληση του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Μόλις ένα χρόνο μετά, ιδρύονται οι "Φιλελεύθεροι", που με το μεταρρυθμιστικό τους έργο έμελλε να αλλάξουν την ιστορία της χώρας. Τόσο ορμητική ήταν η παρουσία τους και τόσο νεωτερικές κάποιες απ' τις ιδέες τους, που η ιστορία αποτύπωσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης ως "αντιβενιζελικά" (με κύριες φυσιογνωμίες τους Ράλλη, Μαυρομιχάλη, Θεοτόκη). Το 1910 όμως, εκτός των "Φιλελευθέρων" ιδρύθηκε και το "Λαϊκό κόμμα" υπό τον Α. Παπαναστασίου με πρωταρχικό στόχο την αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος. Σαφώς θετική ήταν η προσέγγισή του στους "Φιλελευθέρους". Την ήττα των τελευταίων στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920, ακολούθησε η "Στρατιωτική Επανάσταση" των Πλαστήρα-Γονατά-Φωκά. Το 1924, το προϋπάρχον Σ.Ε.Κ.Ε, με το ριζοσπαστικό πρόγραμμα, μετονομάζεται σε Κ.Κ.Ε.

Κάπως έτσι παραμένει διαμορφωμένος ο πολιτικός χάρτης μέχρι τη Δικτατορία του Μεταξά, κατά τη διάρκεια της οποίας, λόγω της φύσης και των επεμβάσεων του καθεστώτος οι περισσότεροι σχηματισμοί διαλύονται. Ακολουθεί ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αφήνει πίσω του μία Ελλάδα ποικιλοτρόπως λαβωμένη, με ζωντανές τις εικόνες του πόνου και βαθιές τις χαρακιές του εμφυλίου. Εξετάζοντας καθαρά το κομματικό τμήμα της πολιτικής ιστορίας της εποχής, ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί η κυριαρχία των κομμάτων του κέντρου το 1950-1952, η οποία σβήνεται απ' τον πολιτικό χάρτη με το Κίνημα Παπάγου, την αρχή της επικράτησης της δεξιάς στο πολιτικό προσκήνιο.

Πρωτοσέλιδο "Ελευθερίας", 1958

Πλησιάζοντας στο σήμερα με ρυθμούς ραγδαίους, συναντάμε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ο οποίος διορίζεται πρωθυπουργός μετά το θάνατο του Πλαστήρα και επικυρώνει την εντολή του παλατιού με εκλογές τις οποίες η Ε.Ρ.Ε κερδίζει με 47,38% χάρη στον τότε εκλογικό νόμο, παρόλο που η αντιπολιτευόμενη "Δημοκρατική Ένωση" (Σ. Βενιζέλος, Γ. Παπανδρέου κτλ) συγκεντρώνει μεγαλύτερο ποσοστό! Η Ε.Ρ.Ε κερδίζει και τις εκλογές του 1958, στις οποίες μεγαλύτερη έκπληξη αποτελεί η παρουσία της Ε.Δ.Α στη δεύτερη θέση. Για πρώτη φορά η αριστερά βρίσκεται στην αντιπολίτευση. Για να αλλάξουν οι ισορροπίες, πρέπει να φτάσει το 1963, και να επικρατήσει η "Ένωση Κέντρου" του Γ.Παπανδρέου.

Η διαρκής κινητικότητα που παρατηρούμε και η διαρκής εναλλαγή κυβερνήσεων, δεν ανακόπτεται παρά μόνο το 1967, οπότε και ξεκινά η "Χούντα των Συνταγματαρχών".

Το ταξίδι που επιχειρούμε σήμερα τελειώνει εδώ. Το τι συνέβη μετά τη μεταπολίτευση αποτελεί ένα θέμα με το οποίο θα μου επιτρέψετε να ασχοληθώ μεμονωμένα στο μέλλον... Προς το παρόν, ας αναλογιστούμε ποιες αναλογίες παρουσιάζει η πραγματικότητα σήμερα με ορισμένα απ' τα προαναφερθέντα και ας παρατηρήσουμε πως, σε τελματικές περιόδους, όπως αυτή που διάγουμε (κι ας μας πληγώνει όταν το παραδεχόμαστε) η λύση φανερωνόταν στην επιβολή κάποιου καθεστώτος, ή την εμφάνιση νέων, δυναμικών πολιτικών παραγόντων. Μήπως ήρθε η ώρα λοιπόν, παρακάμπτοντας την τάση των Μ.Μ.Ε να αφοσιώνονται στο υπάρχον, το παλιό, το τετριμμένο, να αναζητήσουμε γύρω μας τις νέες πολιτικές φωνές; Μήπως πρέπει εμείς οι ίδιοι να ενεργοποιηθούμε λίγο περισσότερο πολιτικά; Η απάντηση που θα έδινα εγώ στα ερωτήματα αυτά, είναι: ΝΑΙ. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ χριστούγεννα και ιστορική αλήθεια (μέρος β')

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Αν το πρώτο μέρος του αφιερώματός μας σας έκανε να στραβοκοιτάξετε με δυσπιστία το στολισμένο μπαλκόνι του γείτονα, ετοιμαστείτε για μεγαλύτερες ποσότητες προβληματισμού! Συνεχίζοντας την ακροβασία ανάμεσα στην ιστορική πραγματικότητα και την εικόνα των Χριστουγέννων όπως την έχουν οι περισσότεροι στο μυαλό τους, είμαστε εδώ για να σβήσουμε απ' την κοινή συνείδηση μύθους και να τους αντικαταστήσουμε με αλήθειες.

Το έθιμο λέει πως πρέπει να το τοποθετούμε στην κορυφή του δέντρου μας, σε ανάμνηση μίας εκ των ιερότερων βραδιών του χριστιανισμού. Δεν είναι άλλο από το αστέρι της Βηθλεέμ. Σε περίπτωση που αυτό υπήρξε κάποιο φαινόμενο, καθώς η ύπαρξή του έχει αμφισβητηθεί, το πιθανότερο είναι πως πρόκειται για τριπλή σύνοδο πλανητών, συγκεκριμένα Άρη, Δία και Κρόνου. Η θεωρία αυτή, που διατυπώθηκε για πρώτη φορά απ' τον Κέπλερ κι έχει υποστηριχθεί από αρκετούς αστρονόμους, είναι και η πλέον επιστημονικά βάσιμη, καθώς άλλες, όπως η ταύτιση του "αστεριού" με κομήτη ή supernova έχουν απορριφθεί εδώ και αρκετά χρόνια. Το "αστέρι" λοιπόν, που με τόση περηφάνεια βάζουμε στην κορυφή του δέντρου μας μέσα σε πνεύμα κατάνυξης... δεν ήταν αστέρι!

Δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει απ' αυτό το άρθρο ο σημαντικότερος διαχρονικά προβληματισμός, όχι μόνο σχετικά με τα Χριστούγεννα, όχι μόνο σχετικά με το χριστιανισμό, αλλά γενικότερα της ιστορίας: υπήρξε ο Ιησούς; Ένα ερώτημα για το οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι, έχουν πατηθεί πολλά πλήκτρα, έχουν πονοκεφαλιάσει πολλοί ακαδημαϊκοί.

Κοινή παραδοχή των επιστημόνων, είναι πως ο Ιησούς υπήρξε, ήταν ένας Γαλιλαίος Ιουδαίος του οποίου η ζωή τοποθετείται στο 7-4 π.Χ με 30-36 μ.Χ., βαπτίστηκε από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή και σταυρώθηκε με εντολή Ποντίου Πιλάτου. Μεγάλη φιλολογία έχει αναπτυχθεί σχετικά με άλλα κομμάτια των Γραφών που αφορούν το βίο Του, αλλά και τις ιδιότητες που Του αποδίδει η θρησκεία. Ωστόσο, θα μου επιτρέψετε να θεωρήσω άσκοπο το τελευταίο κομμάτι αέναου επιστημονικού διαλόγου, αυτό δηλαδή που αφορά τις ιδιότητες, τις δυνατότητες και τη φύση του Ιησού, καθώς επαφίεται στο ζήτημα της πίστης του καθενός και προσαρμόζεται ανάλογα με αυτό. Με λίγα λόγια: όποιος πιστεύει στο Χριστιανισμό, πιστεύει στα θαύματα του Χριστού και τη θεϊκή του φύση, καθώς πρόκειται για έννοιες που δεν αποδεικνύονται επιστημονικά. Αυτό που έχει σημασία και δίνει το θεμελιώδες έρεισμα στα Χριστούγεννα, είναι πως ο Χριστός όντως υπήρξε.

Κλείνοντας αισιόδοξα, θα ήθελα να τονίσω πως όλη αυτή η διαδρομή σε καμία περίπτωση δεν είχε σκοπό να απομυθοποιήσει το "πνεύμα των Χριστουγέννων", τη χαρά των γιορτών, τις παραδόσεις τόσων ετών, ή να μας γεμίσει μιζέρια. Τώρα, που έχουμε πετάξει κάθε περιττό περίβλημα, που έχουμε προσδιορίσει την ιστορική ακρίβεια, που έχουμε τακτοποιήσει κάθε εκκρεμότητα κι έχουμε κάνει όσα βήματα μας επιτρέπουν οι γνώσεις μας προς την αλήθεια, τώρα είμαστε έτοιμοι να συνειδητοποιήσουμε τι είναι τα Χριστούγεννα και να απορροφήσουμε την ουσία τους: την ανιδιοτελή αγάπη, το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, το χρόνο με τους δικούς μας ανθρώπους. Αξίες χρήσιμες στον οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας ευχηθώ ολόψυχα, μιας και η επόμενη "συνάντησή" μας θα είναι σε μία εβδομάδα από τώρα: Καλά Χριστούγεννα και χρόνια πολλά! +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ χριστούγεννα και ιστορική αλήθεια (μέρος α')

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Απ' τη στιγμή που το ράδιο ξεκίνησε να παίζει το "last Christmas", που τα μαγαζιά στολίστηκαν με πάσης φύσεως γιρλάντες και γιορτάζουν πάνω από τρεις φίλοι μας κάθε βδομάδα, δε χωρά αμφιβολία, ήρθαν τα Χριστούγεννα! Τα Χριστούγεννα, η φάτνη, το αστέρι και οι μάγοι, λίγο πολύ όλα μας είναι γνωστά. Υπάρχει όμως και η άλλη φύση της ιερής γιορτής των Χριστιανών. Η λιγότερο γνωστή. Αυτή που αφορά την ιστορική της θεμελίωση.

Σημαντικότερο θέμα μεταξύ των ερευνητών αποτελεί αυτό που αφορά την ημερομηνία εορτασμού των Χριστουγέννων. Η 25η Δεκεμβρίου είχε επικρατήσει μέχρι το 376 μ.Χ. σε Ανατολή και Δύση, σήμερα όμως έχουμε αρκετούς λόγους να αμφιβάλλουμε γι' αυτή. Αρχικά, σύμφωνα με τις Γραφές, όταν τα χαρμόσυνα νέα της γέννησης του Κυρίου μεταφέρθηκαν μέσω αγγέλων στους βοσκούς, εκείνοι είχαν τα κοπάδια τους στην ύπαιθρο. Ωστόσο, αυτό μας δημιουργεί αρκετούς προβληματισμούς, καθώς οι παγεροί χειμώνες δεν επιτρέπουν τέτοιου είδους δραστηριότητες. Παράλληλα, μελετητές βασιζόμενοι σε στοιχεία όπως η γέννηση του Ιωάννη κι η ηλικία του Ιησού κατά τη σταύρωση έχουν καταλήξει με σχετική ακρίβεια στην τοποθέτηση της γέννησης Του μέσα στο φθινόπωρο.

Γιατί όμως καθιερώθηκε η 25η Δεκεμβρίου; Παρά τον ισχυρό θρησκευτικό της πυρήνα, η γιορτή φαίνεται πώς βρήκε αυτή τη θέση στο εορτολόγιο καθαρά για λόγους πολιτικής. Αποτέλεσε τη χαριστική βολή του Χριστιανισμού στην ειδωλολατρία, καθώς στις 25 Δεκεμβρίου γιορτάζονταν ήδη από την αρχαία Ελλάδα τα Ηλιούγεννα,  η γέννηση δηλαδή του Διονύσου η οποία έπειτα ταυτίστηκε με τη γιορτή του θεοποιημένου Ήλιου! Πόσο πιο καλό και ανταγωνιστικό marketing θα μπορούσατε να σκεφτείτε; Η εκκλησία σ' αυτόν τον τομέα παίρνει αριστείο.

Ένα ακόμη θέμα προβληματισμού σχετικά με τα Χριστούγεννα είναι οι "μάγοι", για τους οποίους φαίνεται πως η Αγία Γραφή πουθενά δεν αναφέρει πως ήταν τρεις, παρά μόνο πως τόσα ήταν τα δώρα τους! Επίσης, σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ματθαίο, καθώς οι μάγοι έρχονταν από την ανατολή (κι αυτό δικαιολογεί και το προσωνύμιο "μάγοι" που τους έχει δοθεί, καθώς οι πνευματιστές θεωρούνταν επιστήμονες σχεδόν μόνο σε ανατολικές χώρες- πιθανότερη καταγωγή τους η περσική), είχαν να διανύσουν δηλαδή μεγάλη απόσταση, δεν επισκέφθηκαν τον Ιησού στο στάβλο, όπως η Χριστουγεννιάτικη βιομηχανία προσπαθεί να μας πείσει, αλλά στο σπίτι που βρισκόταν με την μητέρα του!

Φαίνεται λοιπόν πως υπάρχουν πράγματα, λεπτομέρειες ή μη, που δεν γνωρίζουμε για τη δημοφιλέστερη παγκοσμίως γιορτή. Στοιχεία που ακόμη και σήμερα ελάχιστοι προσπαθούν να υποδείξουν ή ακόμη και αποκρύπτουν. Είτε ευθύνεται γι' αυτό το θρησκευτικό αίσθημα, είτε η βιασύνη και οι ρυθμοί της εποχής μας, είτε ο φόβος για "απομυθοποίηση" της μεγάλης γιορτής της χριστιανοσύνης (από την οποία η παγκόσμια οικονομία κάθε χρόνο λαμβάνει μεγάλες τονωτικές ενέσεις...), οφείλουμε να εκμεταλλευόμαστε τη δυνατότητα που έχουμε για πρόσβαση στη γνώση και να αποκαθιστούμε την αλήθεια.

Σας περιμένω την επόμενη βδομάδα στο +yannidakis για το δεύτερο μέρος του αφιερώματος. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ιστορικό ταξίδι με τον υπερσιβηρικό

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Εντυπωσιακό όταν μελετάμε τη Ρωσία είναι το γεγονός πως, παρά την επιβλητική έκτασή της στο χάρτη, το πάμπλουτο υπέδαφός της και τη διαρκή παρουσία της σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στη διεθνή πολιτική, ποτέ δεν αποτέλεσε τον αδιαφιλονίκητα ισχυρότερο παγκόσμιο παράγοντα. Πάντα ήταν δυνατή, ποτέ όμως η πιο δυνατή. Με ένα σύντομο βλέμμα στη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της, διαπιστώνουμε πως πρόκειται για μία χώρα διαρκών σκαμπανεβασμάτων, μία χώρα με αδιάκοπη κινητικότητα στην εξωτερική της πολιτική, μία χώρα για την οποία το κυνήγι του εκσυγχρονισμού αποτέλεσε τη μεγαλύτερή της πληγή (η οποία ακόμη και σήμερα δεν έχει κλείσει).

Το 1613 τα ηνία αναλαμβάνουν οι Ρομανώφ, οι οποίοι αναδείχθηκαν ικανότατοι αρχιτέκτονες τόσο για το εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο εμπλούτισαν με μουσική, μπαλέτο και ξένες γλώσσες, όσο και για την εξωτερική πολιτική, καθώς στα χρόνια τους η Ρωσία ανοίχτηκε στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα ιδρύοντας σημαντικά λιμάνια. Η πιθανότητα απορρόφησης εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που τότε βρισκόταν σε διάλυση, οδήγησε τις δυνάμεις της Δύσεις σε σκέψεις. Τελικά, το 1812 ο Ναπολέων επιχειρεί (αποτυχημένη) εισβολή στα Ρωσικά εδάφη, για να φτάσουμε το 1853-1856 στον Κριμαϊκό Πόλεμο και την ήττα της Ρωσίας από Αγγλία, Γαλλία και Τουρκία.

Η ήττα προβληματίζει τους τσάρους, οι οποίοι αποφασίζουν να επενδύσουν στη βιομηχανική και συγκοινωνιακή ενίσχυση της χώρας (υπερσιβηρικός). Η εκβιομηχάνιση όμως, καθώς και οι απαρχαιωμένες κοινωνικές δομές της αλλά και η ήττα στην Ιαπωνία το 1905, εντείνουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, η οποία κορυφώνεται με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες. Σε μία τέτοια περίοδο βαθιάς κρίσης, οι κομμουνιστές μπολσεβίκοι και ο Λένιν διαρκώς ισχυροποιούνται, καθιστώντας πλέον αναπόδραστη τη λαϊκή εξέγερση το 1917 (Οκτωβριανή επανάσταση). Ο Λένιν εκτελεί τον τσάρο Νικόλαο, αφού αυτός παραιτηθεί και υπογράφει την συνθήκη ειρήνης του Μπρέστ-Λιτόφσκ με τη Γερμανία. Οι ευνοϊκοί για τη Γερμανία όροι της, εξαγριώνουν τους Μενσεβίκους. Ο εμφύλιος βρίσκει νικητές τους κομμουνιστές, οι οποίοι αλλάζουν την ταυτότητα της Ρωσίας. Η Ε.Σ.Σ.Δ πλέον, μπαίνει στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και νικά τη Γερμανία.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1947, ο Ψυχρός Πόλεμος εμφανίζεται στο προσκήνιο, ο ανταγωνισμός δηλαδή Ρωσίας και ΗΠΑ με έπαθλο την κατάληψη του "θρόνου" του ισχυρότερου του πλανήτη. Τελικά, το 1898 το κομμουνιστικό καθεστώς καταρρέει. Χώρες σε Ασία και Ευρώπη αποσχίζονται απ' τη Ρωσία.

Σήμερα, η Ρωσία βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης οικονομίας και κοινωνίας και εκσυγχρονισμού των δομών της (ναι, για μία ακόμη φορά). Νωπές είναι ακόμη οι μνήμες από την κρίση στην Κριμαία του 2014, όταν, με άδεια του Κοινοβουλίου, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιεί στρατιωτική βία και προσαρτά την Κριμαία μετά από αίτημα του ανωτάτου συμβουλίου της. Εδώ και λίγες μέρες, το πόκερ ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία έχει πάρει φωτιά, με φόντο πεσμένα μαχητικά, ISIS, Κούρδους και μία παγωμένη ανθρωπότητα.

Είναι φανερή, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η προσπάθεια της Ρωσίας να αποτελέσει το ρυθμιστή στα ζητήματα της μέσης ανατολής και τον πρώτο επιλαχόντα-επίδοξο κυρίαρχο στα αντίστοιχα εδάφη, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Ιδιαίτερα με προβληματίζει όμως το αν διαθέτει τα ανάλογα φόντα, κυρίως σε επίπεδο πολιτικού σχεδιασμού, ή αν πρόκειται για μία ακόμα προσπάθεια καταδικασμένη να αποτύχει, με αποτέλεσμα την επιστροφή της χώρας στην απομόνωση και την εσωστρέφεια. Θα μάθει η Ρωσία απ' τα παθήματά της ή δεν ήρθε ακόμη η ώρα να βγει απ' την εφηβεία της; +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ο παππούς, ο βενιζέλος, κι ένα νόμπελ...

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

"Είναι όλοι τους ψεύτες κορίτσι μου! Ψεύτες και προδότες! Πλακάκια τα κάνουνε με τους ξένους και μας δουλεύουνε όλοι μαζί!", μου είπε ο παππούς που καθόταν δίπλα μου στο λεωφορείο χαζεύοντας την εφημερίδα του. Στην αρχή χαμογέλασα με τη γραφικότητα της φράσης του. Καθώς όμως περνούσε η ώρα, κι όσο πιο πολύ το επεξεργαζόμουν, συνειδητοποιούσα ότι μέσα στη λαϊκότητα και την αγνότητά της, έκρυβε δύο ωρολογιακές βόμβες. Η πρώτη, η βραδυφλεγής, είναι η αγανάκτηση του λαού, η αίσθηση της προδοσίας και η απογοήτευση. Η δεύτερη, αυτή που η έκρηξη της μπορεί να ισοπεδώσει συθέμελα το πολιτικό σύστημα και τους παράγοντές του, είναι η συνειδητοποίηση πως, αυτή ακριβώς η αίσθηση απογοήτευσης, είναι διαχρονική. Ίσως όχι αδιάκοπη, σίγουρα πάντως διαχρονική.

Ήταν 29 Οκτωβρίου του 1930 όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ισμέτ Ινονού (τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας) υπέγραψαν το "Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας", το οποίο έθεσε οριστικό τέλος στην περιπέτεια που είχε προηγηθεί με τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1919-1922 και τη μικρασιατική καταστροφή. Οι όροι ήταν ευνοϊκοί προς την Τουρκία, όπως θα ήταν αναμενόμενο καθώς ήταν η νικήτρια του πολέμου, και προέβλεπαν ουδετερότητα, εμπορικές και ναυτικές συμφωνίες. Παράλληλα, τέσσερα χρόνια μετά, με επιστολή του ο Βενιζέλος προτείνει στη Σουηδική Ακαδημία τον Μουσταφά Κεμάλ για... το Νόμπελ ειρήνης!

Ψηλαφώντας όσο μπορούμε την κοινωνία της περιόδου, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως οι αυτόχθονες, που βλέπουν το κράτος τους να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις μεγάλες ανάγκες, απογοητεύονται όλο και περισσότερο από την κυβέρνησή τους. Στον αντίποδα, οι πρόσφυγες δεν έχουν ακόμη αφομοιωθεί, αντιμετωπίζουν ακόμη διαδικαστικές, κοινωνικές και ποικίλες δυσκολίες, ενώ ταυτόχρονα έχουν να αντιμετωπίσουν και τον αφόρητο πόνου του ξεριζωμού. Είδαν δικούς τους ανθρώπους να πεθαίνουν. Μαζί μ' αυτούς, στα παράλια της Μικράς Ασίας, έσβησαν κι οι ελπίδες των Ελλήνων της περιοχής για ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος, ελπίδες που τους δημιούργησε κάποιος.

Ποιος; Ο επίδοξος ελευθερωτής. Ο εμπνευστής της μικρασιατικής εκστρατείας (ωστόσο όχι διεκπεραιωτής του μεγαλύτερου τμήματός της). Ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο οποίος τώρα τόσο στενά έχει προσεγγίσει την Τουρκία και τον Κεμάλ, τον υπεύθυνο για τις αιματηρές αναμνήσεις των ανθρώπων αυτών. Αποτέλεσμα; Η πολιτική του αποκαθήλωση. Ανατρέπεται από το "κίνημα Πλαστήρα" το 1933, ενώ το 1935 επιχειρεί ο ίδιος πραξικόπημα! Αντιλαμβανόμαστε εύκολα λοιπόν, πως στο χορό συναισθημάτων των προσφύγων πολύ σύντομα ενεπλάκη η απογοήτευση, η οργή, η αγανάκτηση. Γνώριμα συναισθήματα, ε; Μοιάζουν μ' αυτά του παππού που ανέφερα πιο πάνω; Σίγουρα.

 Δεν είναι σκοπός μου να αναφερθώ στο Βενιζέλο ως πολιτική προσωπικότητα, να αξιολογήσω την κυβέρνησή του ή το έργο του, ή να κρίνω τις διπλωματικές του ενέργειες, οι οποίες για πολλούς μάλιστα ήταν ψύχραιμες και απαραίτητες. Σήμερα γράφω για να προσεγγίσω μαζί σας με ένα τρανταχτό παράδειγμα τα βιώματα που φέρει ο λαός. Για να συλλογιστούμε και να αναλογιστούμε την ευθύνη του να είσαι πολιτικός, του να υπόσχεσαι και να αθετείς υποσχέσεις, αλλά και του να δημιουργείς δεδικασμένο. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ σφηνάκι "τρομοκρατίας" με άρωμα βυζαντίου

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που το Παρίσι, αλλά και σύσσωμη η παγκόσμια κοινότητα, συγκλονίστηκαν από την αιματηρή τρομοκρατική επίθεση που έμελλε να αλλάξει τα δεδομένα και να κινητοποιήσει καταστάσεις τόσο για τη Γαλλία, όσο και για άλλες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης. Παρά τις εκτεταμένες προσπάθειες που έχουν γίνει κατά καιρούς για να προκύψει ένας σαφής ορισμός για την έννοια της "τρομοκρατίας", αυτό δεν έχει καταστεί εφικτό, καθώς πάντα ανακύπτουν προβλήματα σχετικά με την ευρύτητα των φαινομένων που πρέπει να συμπεριληφθούν (είναι η υποστήριξη της τρομοκρατίας άραγε τρομοκρατία;).

Σε αδρές γραμμές, η τρομοκρατία περιλαμβάνει τη βία ως μέσο εξαναγκασμού ή αντίποινο, με ερείσματα κοινωνικά, θρησκευτικά, πολιτικά και κυριότερους αποδέκτες τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Σημαντικός παράγοντάς της και αδιαφιλονίκητος άσος στο μανίκι της είναι τα παιχνίδια ψυχολογίας. Το σοκ που προκαλεί η ξαφνική της εμφάνιση, ο θρήνος που αφήνει πίσω της όπου εμφανιστεί, και κυρίως η φθορά που προκαλεί ο φόβος γι' αυτήν και η αναμονή για ένα ακόμα χτύπημα, είναι οι κυριότεροι πόροι απ' τους οποίους αντλεί τη δύναμη και την επιρροή της. Όποιος ελέγχει την ψυχολογία των μαζών, διαθέτει στα χέρια ένα πανίσχυρο υπερόπλο.

Όπως όλοι φανταζόμαστε, δεν χρειάστηκε να φτάσουμε στον 21ο αιώνα για να γίνουν αυτά αντιληπτά. Ανάλογες τακτικές χρησιμοποιούνταν από πάρα πολύ παλιά, με προσωπικό αγαπημένο μου παράδειγμα αυτό που θα σας αναφέρω αμέσως τώρα.

Μεταφερόμαστε στο 1014 και στη μάχη στο Κλειδί, στην οποία και δόθηκε ένα τέλος (νικηφόρο για τους Βυζαντινούς) στη μακρά διαμάχη Σαμουήλ/Βουλγάρων και Βασιλείου Β'/Βυζαντινών. Τότε συνελήφθησαν 15.000 Βούλγαροι στρατιώτες (ο αριθμός αμφισβητείται από τους νεότερους ιστορικούς) οι οποίοι, με διαταγή του αυτοκράτορα Βασιλείου Β', τυφλώθηκαν με πυρωμένο σίδερο. Σε κάθε 100 στρατιώτες, ένας "τυχερός" έμενε μονόφθαλμος, ώστε να υπάρξει τρόπος να βρει το στράτευμα το δρόμο της επιστροφής. Το αποτρόπαιο θέαμα που αντίκρισε ο Σαμουήλ τον έκανε αρχικά να χάσει τις αισθήσεις του και, δύο μέρες μετά, την ίδια του τη ζωή από καρδιακή προσβολή, την οποία αποδίδουμε στο σοκ αυτού ακριβώς του θεάματος.

Ο Βασίλειος Β' "Βουλγαροκτόνος" (976-1025)

Αξίζει να αναφέρουμε, όχι για να "αθωωθεί" το Βυζάντιο και ο Βασίλειος, αλλά για να αποδοθεί η ιστορική πραγματικότητα, πως το μέτρο της τύφλωσης ναι μεν χαρακτηριζόταν από μεγάλη σκληρότητα, ωστόσο δεν αποτελούσε πρωτοτυπία για τα δεδομένα της εποχής. Έτσι αντιμετωπίζονταν όλοι οι στασιαστές στο βυζαντινό κράτος (τέτοιοι θεωρούνταν και οι Βούλγαροι), ενώ θεωρούνταν ποινή σαφώς προτιμότερη από την καταδίκη σε θάνατο.

Στην κίνηση αυτή του Βασιλείου, εντοπίζουμε εφαρμογή της ψυχολογίας ανάλογη με αυτήν που αναλύθηκε παραπάνω. Η εμφάνιση του τυφλωμένου πλήθους (προσπαθήστε να αναλογιστείτε την αγριότητα της κατάστασης) σίγουρα δεν καθήλωσε μόνο τον Σαμουήλ αλλά και ολόκληρο το σώμα του λαού. Κι ακόμη πιο σίγουρα, το πάθημα αυτό θα απέτρεψε αρκετές απόπειρες εναντίον του Βυζαντίου, από φόβο μίας ανάλογης αντίδρασης.

Στο τσουκάλι της ιστορίας που ποτέ δε σταματά να βράζει, όλα ενώνονται, διαχωρίζονται, συντίθενται κι αποσυντίθενται, αλλάζουν μορφές, μεταποιούνται. Η εξέλιξη, άλλοτε τόσο αργή που δεν μπορούμε να την αντιληφθούμε, κι άλλοτε τόσο γρήγορη που μας καθιστά έρμαια των καταστάσεων, είναι αναπόφευκτη. Το μόνο που δεν αλλάζει ποτέ, είναι η ανθρώπινη φύση. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ αποικιοκρατία: όρος αναχρονιστικός ή πάντα επίκαιρος;

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας +yannidakis 

Στις 4 Ιουλίου του 1776 υπογράφεται στη Φιλαδέλφεια η "Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας",  βασισμένη στις αρχές του διαφωτισμού, και το διάστημα 1775-1783 εκτυλίσσεται στην Αμερικανική ήπειρο ένας πόλεμος γνωστός ως ο "Πόλεμος της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας". Βλέπουμε ότι ο όρος ανεξαρτησία επαναλαμβάνεται στις αναφορές στα γεγονότα της περιόδου. Ανεξαρτησία όμως από τι; Από ποιόν;

Θα πρέπει, για να απαντηθεί το ερώτημά μας αυτό, να ανατρέξουμε στις αρχές της Ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, όταν τα ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη αναζήτησαν εδάφη προς εκμετάλλευση (πρώτες ύλες, εργατικά χέρια, εμπορικές βάσεις κ.τ.λ.) εκτός της ηπείρου. Την αποικιοκρατία αυτή έθρεψαν οι μεγάλες γεωγραφικές ανακαλύψεις  του 15ου και 16ου αιώνα. Έτσι λοιπόν, από το 1607 ως το 1732 υπήρχαν στη Β. Αμερική δεκατρείς αποικίες της Αγγλίας, οι οποίες πέρα από τις δεδομένες καταπιέσεις που υπέστησαν (πολιτισμική υποτίμηση, λεηλασία πλούτου) αναγκάστηκαν το 1763 να αντιμετωπίσουν και την παράλογη αύξηση του φόρου σε σειρά προϊόντων, όπως το τσάι και η ζάχαρη. Οι ταραχές που δημιουργήθηκαν με αφορμή τα μέτρα αυτά και επίκεντρο τη Βοστώνη, οδήγησαν στον πόλεμο που αναφέρω παραπάνω. Ο οποίος, σημειωτέον, έληξε νικηφόρα για τις αποικίες (οι οποίες τότε συγκρότησαν ένα νέο μεγάλο κράτος, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής). Η αυτοπεποίθηση της νέας δύναμης γίνεται φανερή το 1823, όταν διατρανώνει την απόφασή της να κρατήσει μακριά της κάθε ευρωπαϊκή παρέμβαση (Δόγμα Μονρόε).

Η σημασία της "Αμερικανικής Επανάστασης" είναι αδιαμφισβήτητη, γιατί για πρώτη φορά στα χρονικά, η μητρόπολη ηττάται κατά κράτος από την αποικία! Ο θεσμός της αποικιοκρατίας, ο οποίος κορυφώθηκε με τις αποικιακές αυτοκρατορίες 19ου κι 20ου αιώνα, δέχεται το πρώτο και πολύ σημαντικό πλήγμα. Τί είναι όμως αυτό που δημιούργησε και κράτησε ζωντανή τη νοοτροπία αυτή; Οι οικονομικές πτυχές σίγουρα υπάρχουν και αποτελούν σημαντικό δέλεαρ, ωστόσο μπορούμε να αποκλείσουμε την πολιτισμική αλαζονεία του Δυτικού κόσμου; Την αίσθηση ανωτερότητας; Είμαστε σίγουροι ότι η επιβολή σε ένα αδύναμο κράτος δεν αποτελεί υπόθεση απόδειξης της ισχύος του δυνατού, σημάδι δίψας για κυριαρχία σε κάποιον που θεωρούμε υποδεέστερο, άρα ουσιαστικά δεν σεβόμαστε; Η αποικιοκρατία και ο άρρηκτα δεμένος μαζί της ιμπεριαλισμός εξυπηρετούν αποκλειστικά οικονομικούς και στρατιωτικούς σκοπούς;

Αποικιοκρατία. Όρος αναχρονιστικός ή πάντα επίκαιρος; Μεταφερόμενοι στο σήμερα, και εξετάζοντας τα νέα δεδομένα, θα έλεγε κανείς πως αναμφίβολα παρουσιάζονται συστηματικές οικονομικές (γκουχ γκουχ) και πολιτιστικές διεισδύσεις μεταξύ κρατών με συσχετισμούς δυνάμεων ανάλογους με τους παραπάνω, οι οποίες δεν μπορούν να αθωωθούν. Βιώματα που φέρουν οι λαοί, αλλά και η προαιώνια κυριαρχική τάση, η οποία παρά την πρόοδο δεν έχει ακόμα αποπεμφθεί από το DNA μας, συνιστούν επίσης στο μοντέρνο "αποικιακό" πρόσωπο, για το οποίο πιθανότατα οι ιστορικοί του μέλλοντος θα εφεύρουν έναν συγκεκριμένο όρο.

Για προβληματισμό και περαιτέρω περίσκεψη, αλλά και βαθύτερη κατανόηση του τρόπου σκέψης της εποχής ακμής του φαινομένου, σας παραθέτω κάποιους στίχους από το ποίημα "Το χρέος του λευκού ανθρώπου", του βρετανού Ρ. Κίπλινγκ,  το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1899:

"Επωμιστείτε το χρέος του λευκού ανθρώπου

Δώστε τροφή στα πεινασμένα στόματα

και σταματήστε την επιδημία.

Και μόλις πλησιάσετε το σκοπό σας,

Και κατορθώσετε ό,τι χάριν των άλλων επιδιώκετε,

Δείτε πως η τεμπελιά και η τρέλα των απίστων,

Καταστρέφουν όλη την ελπίδα σας

[...]

Επωμιστείτε το χρέος του λευκού ανθρώπου

Κι η ανταμοιβή σας θα είναι πάντα η ίδια:

Η κατάρα όσων σπλαχνίζεστε,

Το μίσος εκείνων που βοηθάτε,

Το παράπονο όσων οδηγείτε (δυστυχώς με αργό ρυθμό) προς το φως.." +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ ιστορικές επιλογές και ηθικά διλήμματα, γάμος ή διαζύγιο;

Χαίρεται εραστές (και μη) της Ιστορίας στο  +yannidakis

Το 431 ήταν μία χρονιά που σημάδεψε την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν το έτος έναρξης του Πελοποννησιακού Πολέμου, ο οποίος μετέβαλλε τις ισορροπίες της εποχής, τόσο σε επίπεδο πολιτικής κατάστασης, όσο και σε επίπεδο ηγεμονίας. Ο πόλεμος χωρίζεται απ' τους ιστορικούς σε τρείς φάσεις (τις οποίες σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να αναλύσει) και κατέληξε, το 405, στη συντριβή του αθηναϊκού στόλου στους Αιγός Ποταμούς, έπειτα από δόλο του σπαρτιάτη Λυσάνδρου.

Η είσοδος του Λυσάνδρου στην Αθήνα, υπό τον ήχο αυλών που παίζονταν από Αθηναίους ολιγαρχικούς (πάντα θα υπάρχουν κάτι τέτοιες μορφές, να αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στο φαιδρό και το λυπηρό), δεν ήταν απλά μια πράξη που σφράγισε την επικυριαρχία της Σπάρτης. Σηματοδότησε το τέλος μίας ολόκληρης εποχής. Μιας εποχής απόλυτης κυριαρχίας, δύναμης και πλούτου. Σηματοδότησε μία σελίδα που γύριζε για την ελληνική ιστορία. Στις τελευταίες σειρές της σελίδας αυτής, η ταπεινωμένη κι αποδυναμωμένη Αθήνα, αφού βλέπει τις διπλωματικές προσπάθειές της να ναυαγούν, αναγκάζεται να αποδεχθεί την κατεδάφιση των -εμβληματικών, πρέπει να δεχθούμε- Μακρών Τειχών της και να προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή συμμαχία.

Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, πρώην σύμμαχοί της, με κυριότερους Θηβαίους και Κορινθίους, θέλησαν να την δουν να εξαφανίζεται από προσώπου γης, καθώς απαίτησαν την ολοκληρωτική της καταστροφή! Το αίτημα αυτό βέβαια δεν προχώρησε, καθώς η Σπάρτη θέλησε να σεβαστεί το ένδοξο παρελθόν της Αθήνας και τη συμβολή της στα Μηδικά, ή πολύ απλούστερα, έντεχνα προσπάθησε να αποκρύψει το γεγονός πως αντιμετώπιζε τη Θήβα με καχυποψία και σε καμία περίπτωση δε θα ήθελε να υποκύψει στις επιθυμίες της...

 

 Κάποιος θα έλεγε πως η στάση των πόλεων αυτών μετουσιώνει την έννοια της "μικροπρέπειας". Πως βρισκόμενες για πολύ καιρό και σε πολλούς τομείς -ας είμαστε ειλικρινείς- "υπό" των Αθηναίων, άδραξαν την ευκαιρία να εκφράσουν πάσης φύσεως συμπλέγματα. Όταν έρχεται η στιγμή του "ρόδα είναι και γυρίζει", όταν η ευκαιρία που περίμενες καιρό πεταρίζει μπροστά στα μάτια σου κι η ελπίδα κι η φιλοδοξία στήνουν χορό, πόσο εύκολο είναι να δείξεις μεγαλοψυχία και να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων;

Κάποιος άλλος θα απαντούσε πως, ναι, σωστά αυτά, αλλά πρέπει να αναλογιστούμε και τη στάση της Αθήνας απέναντι στους συμμάχους τα τελευταία χρόνια της κυριαρχίας της. Από σύμμαχος-ηγέτης μετετράπη σε κυρίαρχος, και οι άλλες πόλεις από αυτόνομα μέλη μίας συμμαχίας σε αποικίες! Όταν μάλιστα η Αθήνα έπαψε τη λειτουργία του συνεδρίου των συμμάχων με αποτέλεσμα όλες οι αποφάσεις να επαφίενται στη βούληση των Αθηναίων, όταν μετέφερε το ταμείο της συμμαχίας στην Αθήνα, πολύ δύσκολα δε θα την κατηγορούσε κανείς για αυταρχισμό. Κι ο αυταρχισμός τείνει να τιμωρείται απ' τη ροή των πραγμάτων με τρόπο εμφατικό.

Σε διατυπώσεις όπως οι παραπάνω, κανείς δεν μπορεί να αποδώσει απόλυτα δίκαιο ή άδικο, καθώς το γκρι είναι ένα χρώμα που φοριέται πολύ στην ιστορία. Αποτελούν σκέψεις, αφορμές για προβληματισμό και κατ' επέκτασιν διανοητικό εμπλουτισμό. Μελετώντας ιστορία, μελετάς ζωή. Επιλέγεις δρόμο και πορεύεσαι. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ~ στην μέθη της εξουσίας με αφορμή τον καρλομάγνο

"Εγώ είμαι ποιητής ιστορικός", Κ.Π. Καβάφης

Προσωπικότητες περιλουσμένες με αίγλη. Επικές μάχες που μυθοποιήθηκαν με τα χρόνια. Φημισμένοι στρατηγοί που ανυψώθηκαν σε σύμβολα εθνών. Όλα αυτά λίγο ή πολύ, τα ξέρουμε. Μα είναι τέτοια η φύση της ιστορίας, που το άγνωστο είναι πάντα πολύ πιο γοητευτικό απ' το γνώριμο (αν θεωρηθεί ότι μπορεί να υπάρξει η έννοια της "γνώσης" στην ιστορία). Κι αν το κοινό διψά κι αγωνιά για τα παρασκήνια του θεάτρου και του κινηματογράφου, το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχει δοθεί αρκετή προβολή στα παρασκήνια της ιστορίας...

Καρλομάγνος (742-814). Μέγας κατακτητής, εκστράτευσε σε Ιταλία, Ισπανία, μονιμοποίησε τη

φραγκική κυριαρχία στις περιοχές της ανατολικά του Ρήνου Γερμανίας, έκαμψε την αντίσταση των Σαξόνων και κατόρθωσε να ενοποιήσει όλα αυτά τα τμήματα της κυριαρχίας του σε μία αυτοκρατορία που έμεινε στην ιστορία ως "Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους". Χάρη στη δράση του έχουμε νέα πρότυπα διακυβέρνησης, στη δυτική Ευρώπη εμφανίζεται για πρώτη φορά μία διακρατική υπερδύναμη μετά τη διάλυση της δυτικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το 476 μ.Χ. (η ανατολική συνεχίζει ακέραιη και γιγαντώνει τη δύναμή της, μετατρεπόμενη σταδιακά σ' αυτό που σήμερα ονομάζουμε "Βυζάντιο"). Οι αιώνες του Καρλομάγνου σημαδεύτηκαν επίσης απ' αυτό που ονομάζουμε "Καρολίγγεια Αναγέννηση", την ξαφνική δηλαδή τόνωση της δημιουργικής παραγωγής (κυρίως μέσα στην αυλή), αλλά και της μέριμνας για τη μόρφωση του κλήρου.

Μία λαμπρή προσωπικότητα της εποχής, πρωτοπόρος, δυναμικός. Μα, απ' την άλλη, όπως μας πληροφορεί ο βιογράφος του Εϊνάρδος, μέθυσος, χωρίς κανένα μέτρο στο φαγητό, με πολυάριθμα τέκνα από συζύγους και παλλακίδες, πλήρως παραδομένος στις υλικές απολαύσεις, αντιμετώπιζε με αλαζονεία την ίδια τη ζωή. Δε δίσταζε να αψηφά τις εντολές των γιατρών του σχετικά με τις καταχρήσεις του και να επιμένει να συνεχίζει σε παρόμοιους ρυθμούς. Τόσο ήταν το υπερεγώ του, που δε δίστασε, το 782, μέσα σε μία μέρα, να εκτελέσει 4.500 Σάξονες ως απάντηση στις διαρκείς αποκηρύξεις της εξουσίας του απ' αυτούς.

Είμαι όμως σίγουρη πως δε σας ξαφνιάζει αυτό, καθώς σχεδόν κάθε μεγάλος άνδρας στοιχειώνεται απ' τα σκοτεινά σημεία της προσωπικότητάς του. Τι είναι αυτό που οδηγεί τις μεγάλες προσωπικότητες στην αλαζονεία και τις ακραίες συνήθειες; Η αίσθηση της απόλυτης και αδιαμφισβήτητης κυριαρχίας, το υπερδιογκωμένο "εγώ" (το οποίο στην προκειμένη βρίσκεται στη νιοστή καθώς φρόντιζαν να το θρέφουν αυλές και βασιλοκόλακες) ή η μοναξιά της εξουσίας; Μήπως πρόκειται για μία ψυχολογική ανάγκη ορισμένων φαινομενικά ακλόνητων και άφθαρτων ανδρών να υποκύψουν στην "ανθρωπινότητα" της ύπαρξής τους;

Υ.Γ: στην ενότητα ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ μπορείτε να βρείτε το e-mail της γράφουσας και να επικοινωνήσετε μαζί της για πηγές/βιβλιογραφία/γόνιμο ιστορικό διάλογο. +Κωνσταντίνα Πορφυρού

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΙΣTOΡΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΙΟΥΝΙΟΥ ~ στο κυνήγι του χαμένου θησαυρού στο oak island

πίσω από το φυσικά προφανές, διεισδύουμε σε ανεξήγητα παραφυσικά μυστήρια της ιστορίας

Αυτόν τον μήνα μεταφερόμαστε στον Καναδά και τη Νέα Σκωτία. Εκεί βρίσκεται το νησάκι Oak το οποίο κρύβει έναν μύθο τόσο καλά (απο)κλεισμένο που κανείς δεν μπορεί να τον εξερευνήσει επαρκώς. Ουσιαστικά όλα ξεκίνησαν εξαιτίας της παρατηρητικότητας δύο νεαρών χωρικών που είδαν κάτι παράξενα πράσινα φώτα σε ένα σημείο πάνω στο νησάκι.

Η πρώτη απόπειρα έρευνας έγινε από τους ίδιους, όμως αργότερα συμμετείχαν και μεγάλοι ερευνητές και μεγάλοι χρηματοδότες που φτάνουν ακόμα και τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Rousevelt! Ουσιαστικά αυτό που όλοι κατάφεραν να βρουν είναι μία κάθετη προς την θάλασσα κατασκευή που φτάνει έως τον πυθμένα της. Αν και υπολογίζεται ότι η κατασκευή αγγίζει τα εξήντα μέτρα, εντούτοις ουδείς έχει καταφέρει να φτάσει ως εκεί, αφού η κατασκευή είναι φτιαγμένη σε επίπεδα με ξύλα τα οποία δεν μπορεί να βρει κανείς στην περιοχή(...) και ανάμεσα στα ξύλα υπάρχουν πολλές πέτρες που εμποδίζουν την διέλευση του νερού. Αυτό δεν θα ήταν αρκετό από το να εμποδίσει τους ερευνητές να συνεχίσουν, αν στην ιστορία των ερευνών δεν μετρούσαμε έξι θύματα. Αντιλαμβάνεται κανείς πως μετά από κάτι τέτοιο, οι έρευνες σταματούσαν κάθε φορά.

Το μυστήριο με το νησί Oak μπερδεύει αφού βρέθηκε εκεί μία πέτρινη επιγραφή της οποία η γραφή δεν έχει γίνει ακόμα γνωστή. Τι να λέει; Τι να προειδοποιεί; Το μυστήριο συμπληρώνουν μύθοι και παλιές ιστορίες που λένε πως πειρατές έφεραν εκεί έναν τεράστιο θησαυρό και τον έθαψαν για να τον γλιτώσουν με ξύλα που είχαν μεταφέρει από τις περιοχές που ταξίδεψαν. Προφανώς κανείς δεν έχει καταφέρει να επιβεβαιώσει τον μύθο. Όμως όσο κανείς δεν έχει μπορέσει να τον διαψεύσει κιόλας... +Yanni Spiridakis 

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΘΕΜΑ

 Διαβάστε περισσότερα.. »

ΙΣTOΡΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΜΑΙΟΥ ~ αυτόματη ανθρώπινη ανάφλεξη

πίσω από το φυσικά προφανές, διεισδύουμε σε ανεξήγητα παραφυσικά μυστήρια της ιστορίας

χαιρετώ τα science nerds του +yannidakis 

Δεν ήξερα αν έπρεπε να συμπεριλάβω το σημερινό θέμα στα Ιστορικά Μυστήρια, μιας και είναι ένα καθαρά επιστημονικό θέμα. Από τη στιγμή όμως που επιστημονικά δεν έχει αποδειχθεί τίποτα σχετικά με αυτό, νομίζω πως άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μυστήριο.

Η Αυτόματη Ανθρώπινη Ανάφλεξη (Spontaneous Human Combustion, SHC) παραμένει ένα από τα διαπρεπέστερα μυστήρια της σύγχρονης επιστήμης. Η μη προκαλούμενη από εξωτερικούς παράγοντες καύση του ανθρώπινου σώματος μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, η πραγματικότητα ωστόσο μόνο έτσι δεν είναι. Παρά το γεγονός λοιπόν ότι η ιατροδικαστική έχει καταλήξει σε μια σειρά από πιθανές εξηγητικές θεωρίες για το πώς συμβαίνουν οι αιφνίδιοι αυτοί θάνατοι, οι ανεξήγητες απώλειες συνεχίζουν να αψηφούν τη λογική και τα όσα ξέρουμε για τον κόσμο μας.

Τα περισσότερα περιστατικά αυτόματης ανθρώπινης ανάφλεξης έχουν πολλά κοινά, καθώς πολλά από θύματα ήταν προχωρημένης ηλικίας και παχύσαρκα, την ίδια στιγμή που και ο αλκοολισμός ήταν μεταξύ των κοινών χαρακτηριστικών.

Το φοβερό είναι ότι παρά τις 200 ανεξήγητες υποθέσεις που έχουν καταχωριστεί στην κατηγορία θανάτων από αυτόματη ανάφλεξη, δεν ξέρουμε τι πραγματικά την προκαλεί, ενώ ακόμα και η ύπαρξη της αμφισβητείται από πολλούς επιστήμονες, οι οποίοι όμως δεν έχουν κάτι να αντιπροτείνουν στη θέση της.

Οι σύγχρονες τεχνικές σήμανσης έχουν αποδείξει κατά τις αυτοψίες του χώρου ότι τα σώματα έχουν καεί επιτόπου, ενώ η ανάφλεξη και η καύση, που αποτελούν σαφώς δύο διαφορετικά φαινόμενα, ακολουθούν παρόμοιο μοτίβο στις περισσότερες των περιπτώσεων: οι σοροί εντοπίζονται ολοσχερώς καμένες με ανέπαφα τα κάτω άκρα ή ακόμα και τα ρούχα τους.

Υπάρχουν πολλές γνωστές περιπτώσεις ανθρώπων, οι οποίοι βρήκαν φρικτό θάνατο από το συγκεκριμένο φαινόμενο.

Ο 92χρονος John Irving Bentley βρέθηκε νεκρός στην Πενσιλβάνια  των ΗΠΑ. Από το πτώμα του είχε απομείνει μόνο το δεξί του πόδι, καθώς το υπόλοιπο σώμα του αποτεφρώθηκε ολοσχερώς. Ο ιατροδικαστής ανέφερε «καύση του 90% του σώματος» ενώ καμία προφανής αιτία για την πυρκαγιά δεν εντοπίστηκε από τις αρχές.

Τα αποτεφρωμένα απομεινάρια του 73χρονου Henry Thomas βρέθηκαν στο σπίτι του στην Ουαλία. Όλο του το σώμα είχε μετατραπεί σε στάχτη, εκτός από το κρανίο του και τα κάτω τμήματα των ποδιών του. Σύμφωνα με τους αστυνομικούς που κατέφτασαν πρώτοι στη μακάβρια σκηνή, το δωμάτιο κατακλυζόταν από ένα νέφος ανθρώπινου λίπους, που είχε καλύψει όλες τις επιφάνειες του χώρου. Ο ιατροδικαστής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος πρέπει να είναι αποτέλεσμα εκδήλωσης ανθρώπινης ανάφλεξης, καθώς και οι έρευνες της σήμανσης δεν έδειξαν άλλη αιτία.

Η ιστορία του μυστηριώδους θανάτου της 67χρονης Mary Hardy Reeser ξεκινά όπως και κάθε άλλη: το σώμα της Mary τυλίχθηκε αναπάντεχα στις φλόγες την ώρα που καθόταν στην πολυθρόνα της. Το μόνο που απέμεινε από την άτυχη γυναίκα ήταν το κάτω τμήμα του δεξιού ποδιού της και το κρανίο της, το οποίο ωστόσο είχε συρρικνωθεί στο μισό σχεδόν του αρχικού μεγέθους του, σύμφωνα πάντα με την ιατροδικαστική έκθεση. Κάτι που αποτέλεσε άλυτο γρίφο στο συγκεκριμένο μυστήριο.

Τα απανθρακωμένα απομεινάρια της Helen Conway εντοπίστηκαν στο διαμέρισμά της σε πόλη της Πενσιλβάνια, κάνοντας την ανθρώπινη ανάφλεξη ακόμα πιο περίεργη απ’ όσο ήδη είναι. Κι αυτό γιατί σε όλες τις υπόλοιπες υποθέσεις το θύμα φέρεται να καίγεται για ώρα, ενώ η Conway εκτιμάται ότι κάηκε και μετατράπηκε σε στάχτη σε λιγότερο από 20 λεπτά, μπορεί και μόλις σε 6 λεπτά της ώρας. Στα απομεινάρια της εντοπίστηκαν ίχνη ανθρώπινου λίπους, κάτι που έκανε τον ιατροδικαστή να καταλήξει ότι το σώμα της κάηκε γρηγορότερα μέσα στο λίπος, αφού έτσι δυνάμωσαν οι φλόγες αλλά και η τελική θερμοκρασία. Χωρίς εμφανή αιτία για την πρόκληση της πυρκαγιάς, η υπόθεσή της θεωρήθηκε άλλο ένα τρανό παράδειγμα αυτόματης ανθρώπινης ανάφλεξης.

Το γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα της αυτόματης ανάφλεξης έπασχαν από αλκοολισμό ή έστω κατανάλωσαν κάποια ποσότητα αλκοόλ πριν το θάνατό τους, φαίνεται ότι είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό σε αυτούς τους βίαιους θανάτους. Οι σωματικοί χυμοί των ανθρώπων αυτών, φορτωμένοι με εύφλεκτο υλικό, πρέπει να συνέβαλαν κατά μεγάλο βαθμό στην απανθράκωση τους. Η παχυσαρκία είναι και αυτή υπεύθυνη, μιας και το λίπος του ανθρώπινου σώματος σίγουρα θα βοήθησε στη γρηγορότερη καύση.

Παρόλα αυτά, πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί σχετικά με το φαινόμενο αλλά καμία δεν μπορεί να αποδειχθεί πλήρως. Ας γίνει ξεκάθαρο το γεγονός ότι ένα φαινόμενο σαν αυτό δεν μπορεί να μελετηθεί σε βάθος λόγω της φύσης του και της ιδιότροπης μορφής εκδήλωσης του. Η επιστήμη θεωρεί πως μπορεί να ερμηνεύσει τα πάντα αρκεί να της παρέχονται τα απαραίτητα στοιχεία και δεδομένα. Η ανεξήγητη καύση όμως είναι ένα ακόμα μυστήριο του ανθρώπινου θαύματος, που θα συνεχίσει για καιρό να αποτελεί αγκάθι της επιστήμης. +el. gk. 

---

σχόλια; αντιρρήσεις; ερωτήσεις;

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΑΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΘΕΜΑ

 Διαβάστε περισσότερα.. »