αποκωδικοποιώντας τα μηνύματα της θρησκείας προβληματιζόμαστε σε ζητήματα της κοινωνίας
Την δυσκολία κατάκτησης, εκ μέρους των πλουσίων, της Βασιλείας των ουρανών, επισημαίνει ο Κύριος, στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Αδυναμία που δεν αφορά αυτόν τούτον τον πλούτο, αλλά την εγωιστική και αντικοινωνική χρήση του, η οποία οδηγεί στην δημιουργία σωρείας κοινωνικών αδικιών και ανισοτήτων εις βάρος των πτωχών. Ο Κύριος συζητά με έναν νέο ο οποίος ζητεί να μάθει με ποιόν τρόπο θα κερδίσει την αιώνια ζωή. Αποδεικνύεται, τελικά, ότι, ενώ ήταν τυπικά εντάξει στα θρησκευτικά του καθήκοντα και στην τήρηση των εντολών του Θεού, αδυνατούσε να απεγκλωβιστεί από τα δεσμά του πλούτου και της τρυφηλής ζωής και να κερδίσει την τελειότητα. Οι Μαθητές τότε, αναρωτήθηκαν, ποιός μπορεί, τελικά, να κερδίσει την σωτηρία; Και ο Ιησούς απάντησε ότι εκείνα που είναι αδύνατα για τους ανθρώπους είναι δυνατά για τον Θεό.
Η σωτηρία της ψυχής είναι ο τελικός στόχος της ζωής του ανθρώπου σ΄ αυτόν τον κόσμο. Είναι η ευλογημένη προοπτική του. Είναι καρπός της συνεργασίας δύο παραγόντων: της Θείας βούλησης και του ανθρώπινου αγώνα. Μόνο η θέληση και η αγάπη του Θεού ή μόνο η καλλιέργεια των ανθρώπινων αρετών δεν αρκούν. Πρέπει ο αγώνας του ανθρώπου σ’ αυτή τη ζωή να έχει Χριστοκεντρικό χαρακτήρα, να έχει, δηλ. ως αρχή και τέλος του, τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό.
Περί του θέματος αυτού ιδιαίτερη και σημαντική αναφορά κάνει ο Άγιος Νεκτάριος στο περισπούδαστο έργο του «Περί επιμελείας της ψυχής». Σ’ αυτό σημειώνει, μεταξύ άλλων, ότι «Εξ αυτών των Αγίων Γραφών καταδείκνυται ότι προς σωτηρίαν του ανθρώπου απαιτούνται αμφότερα, η τε χάρις και η του ανθρώπου συγκατάθεσις. Εξ αυτών των λόγων του Σωτήρος ομολογείται η ανάγκη της συνυπάρξεως αμφοτέρων. Ο Κύριος, ελθών προς σωτηρίαν του γένους των ανθρώπων δεν έσωζε πάντας, καίτοι πάντας ήθελε «σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν», αλλά τους ακολουθούντας Αυτώ. Διό και κηρύττων έλεγεν: «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν». Προς σωτηρίαν απήτει αυταπάρνησιν, ήτις, άνευ συγκαταθέσεως και οικείας βουλήσεως, αδύνατος».
Στη συνέχεια ο μεγάλος Άγιος του 20ού αιώνα επισημαίνει ότι η σωτηρία της ψυχής προϋποθέτει τη συναίσθηση της αμαρτίας. Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Οφείλει ο άνθρωπος πρώτος να συναισθανθή ότι ημάρτησε, να μεταμεληθή, να επιθυμήση και επιζητήση την σωτηρίαν αυτού και ούτως η χάρις να βραβεύση την σωτηρίαν, διότι η συναίσθησις και η μεταμέλεια, ο πόθος της σωτηρίας και η ταύτης επιζήτησις είναι ένδειξις της προς τον Θεόν επιστροφής, είναι σημείον της προς την αμαρτίαν αποστροφής και διάθεσις προς κατεργασίαν της αρετής, είναι, τρόπον τινά, επίκλησις της Θείας ευσπλαχνίας, ήτις σπεύδει να ελεήσει τον παραπεσόντα».
Αναλύοντας διεξοδικώς το θέμα ο Άγιος Νεκτάριος σημειώνει ότι, αφού συναισθανθούμε την αμαρτωλότητά μας, οφείλουμε να σπεύδουμε στη μετάνοια: «Η περί σωτηρίας ημετέρα φροντίς ανάγκη να είναι έγκαιρος, ο δε λόγος, ο επικείμενος κίνδυνος της ψυχικής ημών σωτηρίας. Ο αμεριμνών περί της σωτηρίας της ψυχής αυτού διπλούν διατρέχει κίνδυνον: ή να αφαρπασθή απροσδοκήτως υπό του θανάτου ή να εγκαταλειφθή υπό της χάριτος του Θεού. Κατ’ αμφοτέρας το κακόν είναι μέγα, διότι η ζημία θάνατος της ψυχής… Η χάρις του Θεού εγκαταλείπει τον αμετανόητον άνθρωπον, διότι ούτος κατεφρόνησε του πλούτου της χρηστότητος, της ανοχής και της μακροθυμίας του Θεού».
Τέλος, ο Άγιος Νεκτάριος εξυμνεί την αληθινή και ειλικρινή μετάνοια του ανθρώπου, ως τον μοναδικό και ασφαλή δρόμο για την σωτηρία της ψυχής του: «Η αληθής μετάνοια είναι μετάγνωσις επί τοις πεπραγμένοις, αλλοίωσις του ηθικού βίου, μεταβολή επί τα κρείττω και τελεία αποστροφή από του προηγουμένου βίου και από της αμαρτίας… είναι αναγέννησις ηθική του ανθρώπου και αφετηρία νέου εναρέτου βίου…».
Ας σπεύσουμε όσο είναι καιρός και όσο η θύρα της αιώνιας ζωής είναι ανοικτή για μας, όσο ο Νυμφίος Χριστός μάς προσκαλεί να εισέλθουμε στους γάμους. Ας μην αναβάλουμε από ημέρα σε ημέρα, διότι δε γνωρίζουμε «τί τέξεται η επιούσα». Ας προσέλθουμε στον Κύριο, εξομολογούμενοι τις αμαρτίες μας και Εκείνος είναι έτοιμος να παράσχει την συγχώρηση. Ας σπεύσουμε όλοι να επιζητήσουμε τον Κύριο για να βρουν ανάπαυση και σωτηρία οι ψυχές μας.